«Αυτόνομα Γεωθερμικά Θερμοκήπια: Πρόοδος και Αποτελέσματα»

Η ιδέα του Adapt2change
Βασιζόμενη στα παραπάνω κριτήρια η ομάδα του Adapt2change με επικεφαλής τον καθηγητή Δρ. Αλέξανδρο Παπαχατζή του ΤΕΙ Θεσσαλίας και τους συνεργάτες του, καταθέτει επιτυχώς το 2009 την πρόταση του Adapt2change στον φορέα του Life+, έχοντας ως πρωταρχικό ρόλο την προώθηση γεωργικών τεχνολογιών και πολιτικών που σέβονται το περιβάλλον με βλέμμα εστραμμένο στις επόμενες γενιές. Το adapt2change, στοχεύει στην ελαχιστοποίηση της ζήτησης νερού για τη γεωργία, τη μείωση της ρύπανσης από τα λιπάσματα και τα φυτοφάρμακα, την ελαχιστοποίηση των εκπομπών CO2 και την προσαρμογή της γεωργίας στην κλιματική αλλαγή. 

Στο εταιρικό σχήμα του Έργου, εκτός του συντονιστή φορέα που είναι το ΤΕΙ Θεσσαλίας, συμμετέχουν: το ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΓΕΩΡΓΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ της Κύπρου, το ΤΕΙ ΠΕΙΡΑΙΑ, το ΤΕΙ Λάρισας, το ΚΕΚ ΕΥΡΩΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗ Α.Ε. και η εταιρία ICON GROUP TECHNICAL L.t.d.

Το Adapt2change με λίγα λόγια
Το έργο Adapt2change "Προσαρμογή της γεωργικής παραγωγής στην κλιματική αλλαγή και στους περιορισμένους υδατικούς πόρους", "Adapt agricultural production to climate change and limited water supply LIFE 09 ENV/GR/000296" είναι το κλειδί για την αντιμετώπιση του ορατού πλέον κινδύνου που έχει επιφέρει η συνεχιζόμενη κατασπατάληση των φυσικών πόρων, με τρόπο μη βιώσιμο. Ο γενικός στόχος του έργου είναι να επιδειχθεί η ικανότητα προσαρμογής της γεωργικής παραγωγής στην κλιματική αλλαγή και στην περιορισμένη παροχή υδατικών πόρων. Η λειψυδρία και η ρύπανση των υδάτων είναι μια περιβαλλοντική απειλή που επηρεάζει μεγάλα τμήματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. 

Καθώς η κλιματική αλλαγή αναμένεται να επιδεινώσει την έλλειψη υδατικών πόρων, το έργο εισάγει μια καινοτόμο προσέγγιση για την ελαχιστοποίηση της ζήτησης νερού στο γεωργικό τομέα και τη μείωση της ενεργειακής ζήτησης, με ταυτόχρονη απομάκρυνση της ρύπανσης από τη γεωργία. Αυτή η καινοτόμος προσέγγιση μπορεί να εφαρμοστεί σε όλη την ΕΕ, επειδή βασίζεται σε αβαθή γεωθερμική ενέργεια η οποία είναι ευρέως διαθέσιμη. Οι βασικές δράσεις που περιλαμβάνει το έργο είναι οι εξής:

• Δραστηριότητες προετοιμασίας - προετοιμασία του χώρου εγκατάστασης & κατασκευή πρωτότυπης μονάδας. 
• Δοκιμές & Περίοδος παραγωγής - Επίδειξη τεχνικής και οικονομικής βιωσιμότητας. 
• Στρατηγική επικοινωνίας & αποτελεσματική διάδοση των παραδοτέων του έργου. 
• Εκστρατεία ενημέρωσης για την προσαρμογή της γεωργίας στην κλιματική αλλαγή. 

Αναμενόμενα αποτελέσματα
Με την ολοκλήρωση του έργου Adapt2change θα έχει επιτευχθεί μία σειρά στόχων που θα προωθούν βιώσιμες γεωργικές πρακτικές οι οποίες θα μπορούν να εφαρμοστούν από όλους τους αγρότες. Μερικοί από αυτούς τους στόχους συνοψίζονται ως εξής:

• Κατασκευή ενός πρωτότυπου συστήματος θερμοκηπίου - ανακύκλωσης νερού που βασίζεται σε αβαθή γεωθερμική ενέργεια, το οποίο μπορεί να αναπαραχθεί εύκολα με την βοήθεια πρακτικών οδηγών σχεδιασμού και εφαρμογής. Εγχειρίδιο αίτησης χρήσης αβαθούς γεωθερμικής ενέργειας στη γεωργία. 
• Προσαρμογή της γεωργικής παραγωγής στην κλιματική αλλαγή. 
• Οδηγός γεωργικής παραγωγής φιλικής προς το περιβάλλον. 
• Εγχειρίδιο συμμόρφωσης στην στρατηγική για ΚΑΠ (Κοινή Αγροτική Πολιτική).Οδηγός για τον έλεγχο του αυτοματισμού και του σχεδιασμού στα θερμοκήπια. 
• Οδηγός για τη βιώσιμη χρήση του νερού στα θερμοκήπια. 
• Οδηγοί για βιώσιμη καλλιέργεια. Απομακρυσμένη Υποστήριξη Ελέγχου (RCS).
• Οδηγός για παροχή απομακρυσμένης βοήθειας για τη γεωργική παραγωγή. 
• Πρόταση για τη γεωργική πολιτική αναμόρφωσης όσον αφορά στην ανακύκλωση του νερού. (Ελλάδα - Κύπρος). 
• Υλικό εκστρατείας για την ευαισθητοποίηση του κοινού. 

ΣΤΟΧΟΙ
Ο γενικός στόχος του έργου είναι να δείξει την προσαρμογή της αγροτικής παραγωγής στην κλιματική αλλαγή και στην περιορισμένη παροχή νερού. Ειδικότερα, στοχεύει στη μείωση του νερού που χρησιμοποιείται στην αγροτική παραγωγή εισάγοντας μια μέθοδο ανακύκλωσης του νερού μέσα από ένα κλειστό, πλήρως αυτοματοποιημένο, υδροπονικό σύστημα θερμοκηπίου

• Διαχείριση Υδάτων: Το adapt2change με την κατασκευή και επίδειξη βέλτιστων πρακτικών, στοχεύει να μειώσει την κατανάλωση νερού στη γεωργία σε ποσοστό ίσο με περίπου 90%. 
• Κατανάλωση Ενέργειας: Το Adapt2change στοχεύει στη μείωση περίπου κατά 75% των συμβατικών μορφών ενέργειας. 

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ της 1ης καλλιεργητικής περιόδου σε σχέση με την ενεργειακή κατανάλωση, την υγρασία, το κόστος λειτουργίας και την παραγωγή:

• Υψηλότερη απόδοση και καλύτερη ποιότητα των προϊόντων με επίτευξη καλύτερης παραγωγής κατά 31% στο γεωθερμικό θερμοκήπιο της Λάρισας, παρόμοια αποτελέσματα παραγωγής στα θερμοκήπια της Κύπρου, 
• Αποφυγή απώλειας νερού και θρεπτικών στοιχείων, εξοικονόμηση νερού σε ποσοστό 67% στη Λάρισα, 
• Δυνατότητα ελέγχου των συνθηκών της ρίζας, 
• Πλήρης έλεγχος της θρέψης και της άρδευσης της καλλιέργειας,
• Περιορισμένη χειρωνακτική εργασία, πολλοί και χρήσιμοι αυτοματισμοί.