BREEAM: Δείχνει το δρόμο στην πιστοποίηση κτιρίων
Διαβάστηκε από 4748 αναγνώστες -
Η Βρετανική πιστοποίηση BREEAM (Building Research Establishment Environmental Assessment Method) είναι παγκοσμίως η ηγέτιδα μέθοδος σχεδιασμού και αξιολόγησης της περιβαλλοντικής απόδοσης και αειφορίας των κτιρίων και του δομημένου περιβάλλοντος.
Η BREEAM αναπτύχθηκε το 1990 και έχει αποτελέσει τη βάση για άλλες μεθόδους πιστοποίησης κτιρίων όπως οι Green Star (Αυστραλία και Νότιο Αφρική), HK BEAM (Hong Kong), Green Globes (Καναδάς) κλπ.
Φορέας πιστοποίησης είναι ο μη κερδοσκοπικός ερευνητικός οργανισμός BRE (Building Research Establishment) που εδρεύει στο Watford της Μ. Βρετανίας. Ο φορέας ιδρύθηκε το 1921 και αποτελεί το μεγαλύτερο μη κερδοσκοπικό οργανισμό στη Μ. Βρετανία που δραστηριοποιείται στην έρευνα και εκπαίδευση του αειφόρου δομημένου περιβάλλοντος.
Στα πάρκα καινοτομίας του BRE εκτίθενται τα πιο αειφόρα κτίρια παγκοσμίως, με εξαιρετικούς σχεδιασμούς κτιρίων αλλά και τοπίων, εκατοντάδες καινοτόμες τεχνολογίες ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, οικολογικών υλικών, διαχείρισης νερού κλπ. Τα κτίρια συνεχώς ανακαινίζονται αλλά και παρακολουθούνται με πολλαπλές μετρήσεις και ελέγχους.
Ήδη λειτουργούν 2 πάρκα καινοτομίας στη Μ. Βρετανία. Ένα στην έδρα του φορέα BRE στο Watford και ένα στο Raveνscraig στη Σκωτία. Περαιτέρω, αναπτύσσονται άλλα 4 πάρκα καινοτομίας σε Κίνα, Βραζιλία, Καναδά και ΗΠΑ.
Εφαρμογές της πιστοποίησης BREEAM
Η πιστοποίηση BREEAM ήδη εφαρμόζεται με μεγάλη επιτυχία σε 60 χώρες με 254.000 πιστοποιημένα κτίρια και περισσότερα από 1.000.000 καταχωρημένα προς πιστοποίηση.
Η BREEAM εφαρμόζεται και καλύπτει όλα τα στάδια κύκλου ζωής των κτιρίων και αναπτύξεων σύμφωνα με τον Πίνακα 1.
Στάδιο |
Πρότυπο BREEAM International |
Νέες Κατασκευές, Επεκτάσεις |
BREEAM New Construction 2013 |
Ανακαινίσεις, Εσωτερικές διαρρυθμίσεις |
BREEAM Refurbishment & Fit Out 2015 |
Υφιστάμενα κτίρια εν λειτουργία |
BREEAM In Use 2015 |
Αναπτύξεις μεγάλης κλίμακας |
BREEAM Communities Bespoke |
Αποτελεί δε το μόνο πρότυπο παγκοσμίως το οποίο αξιολογεί οποιαδήποτε χρήση κτιρίου όπως εμπορικά, βιομηχανικά, κατοικίες, ξενοδοχεία, σχολεία, εκπαιδευτικά, νοσοκομεία, μουσεία, Data Centers, ειδικά κτίρια κλπ.
Χαρακτηριστικά και δομή της BREEAM
H BREEAM εξασφαλίζει ένα πρακτικό και αποτελεσματικό πλαίσιο διαχείρισης για τον αειφόρο σχεδιασμό, κατασκευή, ανακαίνιση και λειτουργία των κτιρίων. Όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς (ιδιοκτήτες, χρηματοδότες, μελετητική ομάδα, γενικοί εργολάβοι, προμηθευτές, υπεργολάβοι, ένοικοι κτιρίου κλπ.) συμμετέχουν ενεργά στις διαδικασίες αρχής γενόμενης από τους ιδιοκτήτες. Επιπροσθέτως, αποτελεί για την μελετητική ομάδα ένα πολύτιμο εργαλείο/οδηγό για τον αειφόρο σχεδιασμό χωρίς να μειώνει τον βαθμό έκφρασης ή ελευθερίας της.
Σε κάθε αξιολόγηση κτιρίου γίνεται ανάθεση σε έναν διαπιστευμένο αξιολογητή (BREEAM International Assessor). Σημειώνεται ότι ιδανικά αυτή η ανάθεση γίνεται πριν ή και κατά την έναρξη της φάσης του σχεδιασμού ώστε να προκύψουν τα βέλτιστα αποτελέσματα (καθώς και ο βαθμός πιστοποίησης) για την περιβαλλοντική απόδοση και αειφορία ενός κτιρίου.
Η BREEAM αποτελεί το μόνο πρότυπο που αξιολογεί και πιστοποιεί δύο στάδια:
- Το σύνολο των μελετών και προδιαγραφών των κτιρίων (Design Stage Certificate)
- Τα αποπερατωμένα κτίρια (Post Construction Certificate)
Επιπλέον παρέχει τη δυνατότητα της πιστοποίησης κτιρίων σε κατάσταση Ψυχρού ή Θερμού Κελύφους (Cold Shell ή Shell & Core). Αυτό εξυπηρετεί αναπτύξεις και κατασκευές στις οποίες οι τελικοί χρήστες δεν έχουν εξευρεθεί π.χ. σε εμπορικά κέντρα ή κτίρια γραφείων κλπ, όποτε δεν είναι και γνωστές οι τεχνικές προδιαγραφές της αποπεράτωσης των εσωτερικών χώρων.
Βασικό χαρακτηριστικό της BREEAM είναι η ολιστική προσέγγισή της (Σχήμα 1), γι’ αυτό και αποτελεί μία πιστοποίηση της αειφορίας των κτιρίων με περιβαλλοντικά, οικονομικά και κοινωνικά κριτήρια (Σχήμα 1).
Η αξιολόγηση γίνεται με κριτήρια μέσα από 10 κατηγορίες BREEAM. Σε κάθε κατηγορία, σύμφωνα με την σπουδαιότητα αλλά και την επίπτωσή της, αποδίδεται ένα ποσοστό (βαρύτητα) που αποτελεί και το ποσοστό της συνεισφοράς της στην τελική βαθμολογία του κτιρίου. Περαιτέρω, η βαρύτητα που φέρει κάθε κατηγορία της BREEAM ορίζεται για κάθε χώρα ξεχωριστά σύμφωνα με τις επικρατούσες περιβαλλοντικές, οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες (Πίνακας 2).
Σύντομα θα οριστούν και οι βαρύτητες των κατηγοριών BREEAM για την Ελλάδα.
Πέραν της τοπικής προσαρμογής μέσα από την θέσπιση ποσοστών βαρύτητας των 10 κατηγοριών για κάθε χώρα, η BREEAM χρησιμοποιεί την κλιματική κατάταξη Koppen-Geiger με πέντε βασικές κλιματικές ζώνες και επιπλέον τρεις ζώνες βροχόπτωσης. Επιπλέον, στα κριτήρια του φυσικού φωτισμού λαμβάνεται, μεταξύ άλλων πολλών παραμέτρων, το γεωγραφικό πλάτος της τοποθεσίας των κτιρίων.
Πίνακας 2
ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ BREEAM |
ΒΑΡΥΤΗΤΑ (ΠΡΟΕΠΙΛΟΓΗ) |
ΒΑΡΥΤΗΤΑ (ΙΤΑΛΙΑ) |
ΒΑΡΥΤΗΤΑ |
ΒΑΡΥΤΗΤΑ |
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ |
12% |
11% |
11,5% |
11,5% |
ΥΓΕΙΑ & ΕΥΕΞΙΑ ΕΝΟΙΚΩΝ |
15% |
14,5% |
14% |
14,5% |
ΕΝΕΡΓΕΙΑ |
19% |
17,5% |
18% |
18% |
ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ |
8% |
7,5% |
8% |
5% |
ΝΕΡΟ |
6% |
8,5% |
10,5% |
8,5% |
ΥΛΙΚΑ |
12,5% |
11,5% |
12% |
12% |
ΑΠΟΒΛΗΤΑ |
7,5% |
6,5% |
7% |
9,5% |
ΧΡΗΣΕΙΣ ΓΗΣ & ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ |
10% |
14% |
9,5% |
9,5% |
ΡΥΠΑΝΣΗ |
10% |
9% |
6% |
11,5% |
ΣΥΝΟΛΟ |
100% |
100% |
100% |
100% |
ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΕΣ |
10% |
10% |
10% |
10% |
Χρησιμοποιούμενη νομοθεσία και στάνταρντ
Η μέθοδος BREEAM είναι προσαρμοστική και εφαρμόζεται στις Ελληνικές συνθήκες υιοθετώντας μάλιστα την Ευρωπαϊκή και Ελληνική νομοθεσία. Στα πλαίσια των ρεαλιστικών πρακτικών της εταιρείας Ecoveritas αξιολογήθηκε η συμβατότητα της Ελληνικής νομοθεσίας με την BREEAM με μεταπτυχιακή έρευνα (M.Sc. Architecture) του Δημήτρη Δελιβασίλη. H έρευνα αυτή ανέδειξε την μεγάλη συμβατότητα της μεθόδου BREEAM με τα δεδομένα της Ελληνικής νομοθεσίας.
Όπου η BREEAM δεν θέτει τα δικά της στάνταρντ, παρότι αναγνωρίζει και υιοθετεί την Ευρωπαϊκή νομοθεσία παρέχει ευελιξία στους ενδιαφερόμενους (μελετητική ομάδα κλπ.) μέσω τριών επιλογών:
α) Εφόσον δεν υφίσταται εθνική νομοθεσία/στάνταρντ μπορούν να χρησιμοποιηθούν τα προτεινόμενα από την BREEAM (είτε είναι της BREEAM είτε είναι άλλων χωρών εγκεκριμένα όμως από την BREEAM).
β) Χρήση εθνικής νομοθεσία η οποία έχει εγκριθεί από την BREEAM (π.χ. Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης – ΚΕΝΑΚ κλπ.)
γ) Πρόταση προς την BREEAM, προς έγκριση, νομοθεσίας/στάνταρντ η οποία δεν έχει εγκριθεί ακόμα από την BREEAM.
Η νέα γενιά προτύπων πιστοποίησης BREEAM 2015
1. BREEAM In Use International 2015
Ο ερευνητικός φορέας BRE επικαιροποιεί συχνά όλα τα πρότυπα πιστοποίησης. Κατ’ αυτό τον τρόπο όχι μόνο παρακολουθεί τις τεχνολογικές εξελίξεις στην αειφόρο δόμηση και σύγχρονες πρακτικές στην αειφόρο λειτουργία και διαχείριση των κτιρίων, αλλά κατευθύνει όλα τα εμπλεκόμενα μέρη στην βιομηχανία και αγορά των κτιρίων. Τον Μάρτιο του 2015 εξέδωσε το πρότυπο πιστοποίησης για τα υφιστάμενα κτίρια εν λειτουργία (οποιασδήποτε χρήσης) BREEAM in Use International 2015. Πέραν της σταθερής στιβαρότητας αλλά και επιστημονικής αυστηρότητας του πρότυπου είναι σημαντική η ευελιξία που παρέχει κατά την εφαρμογή του σε ρεαλιστικές συνθήκες. Το BREEAM In Use εφαρμόζεται σε τρία ξεχωριστά μέρη (Parts) σύμφωνα με τον Πίνακα 5.
BREEAM IN USE INT’L 2015 |
ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗ |
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ - ΕΠΙΔΟΣΗ |
PART 1 |
Asset Performance |
Τεχνικά χαρακτηριστικά του κτιρίου |
PART2 |
Building Management |
Διαχείριση και Λειτουργία του κτιρίου |
PART3 |
Occupier Management |
Διαχείριση από τους ενοίκους του κτιρίου |
Ο σκοπός αυτού του διαχωρισμού είναι να αναδείξει την διαφορετική φύση αλλά και επίδοση των τεχνικών χαρακτηριστικών ενός κτιρίου από την διαχείριση και λειτουργία του. Περαιτέρω, στην πράξη οι ανάγκες και τα συμφέροντα των ενδιαφερομένων δεν συμπίπτουν ποιοτικά ή και χρονικά. Π.χ. συνήθως για το πρώτο μέρος ενδιαφέρονται περισσότερο οι ιδιοκτήτες των κτιρίων, για το δεύτερο οι διαχειριστές τους και οι ένοικοι και για το τρίτο αποκλειστικά οι ένοικοι. Με αυτό τον διαχωρισμό είναι λοιπόν δυνατόν να δοθούν λύσεις κατά την εφαρμογή εκεί που τα άλλα διεθνή συστήματα πιστοποίησης με τον μονοδιάστατο τρόπο προσέγγισής τους αδυνατούν να δώσουν λύσεις. Κατ΄αυτό τον τρόπο και ανάλογα με την επιθυμία του κάθε ενδιαφερόμενου η αξιολόγηση και πιστοποίηση μπορεί να διενεργηθεί σε ένα ή δύο ή και τα τρία μέρη (PARTS).
2. BREEAM International Refurbishment & Fit Out 2015
Το νέο αυτό πρότυπο αξιολογεί και πιστοποιεί την αειφόρα επίδοση οποιασδήποτε ανακαίνισης αλλά και εσωτερικής διαρρύθμισης σε κτίρια οποιασδήποτε χρήσης. Χαρακτηρίζεται επίσης από μία εξαιρετική ευελιξία στον τρόπο προσέγγισής του που κανένα άλλο διεθνές σύστημα πιστοποίησης δεν διαθέτει. Και αυτό γιατί έχει μία σπονδυλωτή δομή στον τρόπο εφαρμογής του με τέσσερα μέρη (PARTS) όπως φαίνεται στον Πίνακα 6.
BREEAM INT’L REFURBISHMENT & FIT OUT 2015 |
ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗ |
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ - ΕΠΙΔΟΣΗ |
PART 1 |
Fabric and Structure |
Κτιριακό κέλυφος |
PART 2 |
Core Services |
Κεντρικές Μηχανολογικές εγκαταστάσεις |
PART 3 |
Local services |
Τοπικές Μηχανολογικές Εγκαταστάσεις |
PART 4 |
Interior Design |
Εσωτερικές διαρρύθμισες/ διαμορφώσεις |
Ο διαχωρισμός αυτός δίνει τη δυνατότητα εφαρμογής οποιουδήποτε ενός μέρους (PART) μέχρι και την εφαρμογή όλων των μερών. Αυτό εξαρτάται από τον βαθμό ανακαίνισης που συντελείται σε κάθε κτίριο καθώς και από το ενδιαφερόμενο μέρος που θα εκτελέσει τις εργασίες. Π.χ. Ένας ενοικιαστής σε ένα κτίριο γραφείων εφόσον εκτελέσει μία ανακαίνιση με εργασίες μόνο εσωτερικών διαρρυθμίσεων και τοπικών μηχανολογικών εγκαταστάσεων στο χώρο που ενοικιάζει θα προβεί στην αξιολόγηση και πιστοποίηση των PART3 και PART4.
Όπως και με την BREEAM in Use International 2015 αυτή η ευελιξία εφαρμογής δίνει λύσεις σε πραγματικές συνθήκες για να ικανοποιηθούν οι ανάγκες όλων των ενδιαφερομένων μερών παρέχοντάς τους αυτονομία στις δράσεις που αναλαμβάνουν.
Εφαρμογή BREEAM στην Ελλάδα
Μέχρι σήμερα στην Ελλάδα έχουν πιστοποιηθεί με BREEAM δύο κτίρια.
- To κτίριο γραφείων “Scriptorium” ιδιοκτησίας Π. Λεβαντής Επενδυτική ΟΕ, στη Λ. Βουλιαγμένης, Αθήνα. Βαθμός πιστοποίησης BREEAM Very Good (64.41%) Interim Design Stage. BREEAM Assessor: Ecoveritas.
- Το κτίριο λιανικής (Supermarket) “Greenstore Stamata” ιδιοκτησίας της ΑΒ Βασιλόπουλος ΑΕ, στην Σταμάτα, Αττικής έχει βαθμό πιστοποίησης BREEAM Very Good (57.32%) Post Construction Stage. BREEAM Assessor: Ecoveritas.
Περαιτέρω έχουν καταχωρηθεί και βρίσκεται σε εξέλιξη η πιστοποίηση άλλα δύο έργων.
- Το οικιστικό συγκρότημα «Αριστοναύτες» στο Ξυλόκαστρο Κορινθίας (πιστοποίηση σε εξέλιξη). BREEAM Assessor: Ecoveritas.
- Το βιομηχανικό κτίριο με γραφεία “The APIVITA Hive” της εταιρείας APIVITA στο Μαρκόπουλο Αττικής (πιστοποίηση σε εξέλιξη). BREEAM Assessor: Ecoveritas.
Το κόστος, τα οφέλη και η διαμόρφωση της αγοράς ακινήτων
Δυστυχώς σε πολλούς επικρατεί η λανθασμένη αντίληψη ότι τα πιστοποιημένα αειφόρα κτίρια κοστίζουν ακριβότερα. Το κόστος κατασκευής των πιστοποιημένων αειφόρων κτιρίων (συμπεριλαμβανομένου του κόστους του οικοπέδου) είναι κατά 2% έως 6% αυξημένο συγκριτικά με τα συμβατικά κτίρια. Το εύρος αυτού του ποσοστού εξαρτάται από πολλούς παράγοντες όπως το χρονικό στάδιο εφαρμογής της αξιολόγησης, την εμπειρία των συμβούλων αειφορίας, τις προδιαγραφές του συγκρινόμενου συμβατικού κτιρίου, τα χαρακτηριστικά του οικοπέδου, τον βαθμός πιστοποίησης BREEAM, την ωριμότητα της αγοράς κλπ.
Παρόλα αυτά τα οικονομικά οφέλη που προκύπτουν από την εξοικονόμηση ενέργειας στην λειτουργία και συντήρησή τους τα καθιστούν τελικώς οικονομικότερα. Ακόμη, στα πιστοποιημένα κτίρια BREEAM υπάρχουν πολύ καλύτερες εσωτερικές συνθήκες διαβίωσης, εξοικονομούνται πολύτιμοι φυσικοί πόροι, αυξάνεται η ευεξία και η παραγωγικότητα των ενοίκων, διασφαλίζεται η εύρυθμη λειτουργία τους και αναγνωρίζεται έμπρακτα η περιβαλλοντική συνείδηση και ευθύνη των ιδιοκτητών και των ενοίκων τους.
Μελέτες με πραγματικά στοιχεία από τις αγορές ακινήτων στην Αγγλία, την Αμερική και την Αυστραλία αναφέρουν ότι κτίρια τα οποία έχουν πιστοποιηθεί για την αειφορία τους με διεθνή συστήματα όπως η BREEAM έχουν κατά μέσο όρο προστιθέμενη αξία 8% στις μισθώσεις και 13% στις πωλήσεις.
‘Όλα τα ανωτέρω στοιχεία συνηγορούν ότι τα οφέλη των πιστοποιημένων αειφόρων κτιρίων είναι πολλά και αναγνωρίζονται σε παγκόσμια κλίμακα με κύριο χαρακτηριστικό την μεγάλη εμπορευσιμότητά τους.
Δεν θα ήταν λοιπόν υπερβολή να σημειωθεί ότι τα ενδιαφερόμενα μέρη (κατασκευαστές, developers, μελετητικές ομάδες, ιδιοκτήτες ακινήτων κλπ.) που θα εξακολουθήσουν να σκέφτονται και να δραστηριοποιούνται συμβατικά θα δυσκολεύονται όλο και περισσότερο να διαθέσουν τα ακίνητά τους. Και αυτό γιατί η εργολαβική νοοτροπία του φαινομενικά φθηνότερου και του συμβατικού σχεδιασμού δεν θα εγγυάται ούτε την υψηλή εμπορευσιμότητα αλλά ούτε και την γοργά μεταβαλλόμενη κοινωνική αποδοχή των αειφόρων κτιρίων.
Άρθρο του κ. Παντελή Λεβαντή, B.Sc. Physics, MBA, Διευθύνοντα Συμβούλου των εταιρειών «ECOVERITAS»,
και «Π. ΛΕΒΑΝΤΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΕΙΣ & ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ», διαπιστευμένου BREEAM AP (Accredited Professional),
BREEAM Int’l Assessor & Auditor και ιδρυτικού μέλος του BRE Academy.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ
Δομικά υλικά από τον ειδικό ή από ένα γνωστό;
Διαλέξτε την ηλεκτρική συσκευή που πραγματικά χρειάζεστε
Εύκολα roof gardens και για προστασία από την βροχή!
Μηχανικός αερισμός: Για να ανασαίνει το σπίτι!
