Επενδύοντας στον Αίολο!

Η εκμετάλλευση του ανέμου είναι μια εναλλακτική μορφή ΑΠΕ με πολλαπλά οφέλη. Παρακάτω παρουσιάζουμε τα βασικά σημεία που πρέπει να γνωρίζετε όσον αφορά στις μικρού μεγέθους ανεμογεννήτριες.

Tweet

"Μικρές” ανεμογεννήτριες ονομάζονται εκείνες που έχουν διάμετρο μικρότερη του ενός μέτρου, με ισχύ κάτω του 1 kW και μπορούν να φθάσουν σε ισχύ έως και τα 50 kW με διάμετρο 20 μέτρων.
Στην πράξη, πρόκειται για συστήματα μικρού μεγέθους που μπορούν να χρησιμοποιηθούν και σε οικιακό επίπεδο για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, σε αντίθεση με τις μεγάλες ανεμογεννήτριες που κατά κανόνα εφαρμόζονται σε αιολικά πάρκα. Όπως και τα «μικρά» φωτοβολταϊκά συστήματα, η εν λόγω κατηγορία ανεμογεννητριών βρίσκει πολλαπλές εφαρμογές, είτε πρόκειται για αυτόνομα συστήματα είτε πρόκειται για διασυνδεδεμένα. Όσον αφορά στην τελευταία κατηγορία, που παρουσιάζει και το μεγαλύτερο ενδιαφέρον, υπάρχει εγγυημένη επιδότηση για την αγορά της ηλεκτρικής ενέργειας που παράγεται, αποτελώντας μια σίγουρη επένδυση. Αυτή τη στιγμή υπάρχουν περισσότεροι από 200 κατασκευαστές μικρών ανεμογεννητριών σε όλο τον κόσμο. Οι μεγαλύτερες αγορές εντοπίζονται στην Αμερική, το Ηνωμένο Βασίλειο και την Κίνα. Το 75% της παραγωγής των μικρών ανεμογεννητριών προορίζεται για αυτόνομα υβριδικά συστήματα, σε συνδυασμό με έξυπνα μίνι δίκτυα. Σήμερα, λόγω της θέσπισης συστημάτων εγγυημένων τιμών αγοράς, δημιουργείται μια αυξητική τάση εγκατάστασης διασυνδεδεμένων συστημάτων στην κατηγορία των μικρών και πολύ μικρών ανεμογεννητριών.

 Πώς λειτουργεί μια ανεμογεννήτρια  
Ο άνεμος περιστρέφει τα πτερύγια μιας ανεμογεννήτριας, τα οποία είναι συνδεδεμένα με ένα περιστρεφόμενο άξονα. Ο άξονας περνάει μέσα σε ένα κιβώτιο μετάδοσης της κίνησης όπου αυξάνεται η ταχύτητα περιστροφής. Το κιβώτιο συνδέεται με έναν άξονα μεγάλης ταχύτητας περιστροφής, ο οποίος κινεί μια γεννήτρια παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος. Αν η ένταση του ανέμου αυξηθεί επικίνδυνα, υπάρχει ειδική μέριμνα ώστε να μειωθεί η περιστροφή και να μην προκληθεί βλάβη στο σύστημα.
Επίσης, όταν πρόκειται για διασυνδεδεμένο σύστημα, το ρεύμα που παράγεται από την ανεμογεννήτρια διοχετεύεται στο δίκτυο της ΔΕΗ μέσω ενός ειδικού μετατροπέα, όπως ακριβώς συμβαίνει με τα φωτοβολταϊκά συστήματα. Τα επίπεδα θορύβου μιας ανεμογεννήτριας είναι ιδιαίτερα χαμηλά και προέρχονται από την κίνηση των μηχανικών μερών της, αλλά και της φτερωτής. Έτσι, ακόμη και μια ανεμογεννήτρια ισχύος 50 kW μπορεί να μη γίνει αντιληπτή από μια απόσταση 150 μέτρων.

 Ποια είναι τα χαρακτηριστικά των ανεμογεννητριών;  
Όπως είναι φυσικό, το μέγεθος και η ποσότητα ενέργειας που παράγει μια ανεμογεννήτρια, εξαρτώνται από την ισχύ της και ως εξής σε γενικές γραμμές:
• Aνεμογεννήτρια ισχύος 10kW: μέση διάμετρος πτερωτής περίπου 8 μέτρα, ύψος πύργου περίπου 10 μέτρα, μέση ετήσια παραγωγή 30.000 kWh για μέση ταχύτητα ανέμου 7 μέτρα ανά δευτερόλεπτο.
• Aνεμογεννήτρια ισχύος 50kW: μέση διάμετρος πτερωτής περίπου 15 μέτρα, ύψος πύργου περίπου 20 μέτρα, μέση ετήσια παραγωγή 150.000 kWh για μέση ταχύτητα ανέμου 7 μέτρα ανά δευτερόλεπτο.
Τέλος, θα πρέπει να επισημάνουμε ότι οι πιο συνηθισμένες παράμετροι για την κατηγοριοποίηση των μικρών ανεμογεννητριών είναι η επιφάνεια σάρωσης, η διάμετρος του στροφείου (φτερωτή) και η ονομαστική ισχύς. 

 Τι ισχύει για τα έσοδα από την αιολική ενέργεια 
Όσον αφορά στα διασυνδεδεμένα δίκτυα που χρησιμοποιούν για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας με ανεμογεννήτριες, η τιμολόγηση διαμορφώνεται ως εξής με βάση τα τελευταία δεδομένα: 
• για αιολική ενέργεια που αξιοποιείται με εγκαταστάσεις ισχύος μικρότερης ή ίσης των 50kW, η τιμή ισούται με 0,25  ευρώ/kWh (τιμή ίδια για Διασυνδεδεμένο Δίκτυο και Σύστημα και για μη Διασυνδεδεμένα Νησιά),
• για αιολική ενέργεια που αξιοποιείται με χερσαίες εγκαταστάσεις ισχύος μεγαλύτερης των 50kW, η τιμή ισούται με 0,8785 ευρώ/kWh (Διασυνδεδεμένο Δίκτυο και Σύστημα) και 0,9945 ευρώ/kWh (μη Διασυνδεδεμένα Νησιά).
Σχετικά με τις αλλαγές των παραπάνω τιμών, προβλέπεται ως δείκτης η μεσοσταθμική αναπροσαρμογή των τιμολογίων λιανικής της ΔΕΗ. Ο δείκτης αυτός εφαρμόζεται για όσο χρόνο τα τιμολόγια της ΔΕΗ καθορίζονται με υπουργική απόφαση. Όταν αυτό παύσει και η ΔΕΗ θα καθορίζει τα τιμολόγιά της ελεύθερα, για την αναπροσαρμογή της τιμής πώλησης της ενέργειας από μικρές α/γ (όπως και για τις λοιπές Α.Π.Ε. πλην φωτοβολταϊκών) θα εφαρμόζεται το 80% του πληθωρισμού. Τέλος, αναφέρουμε ότι, ο τρόπος συναλλαγής με τη ΔΕΗ στην περίπτωση ανεμογεννήτριας δε διαφέρει με εκείνον που αφορά στα φωτοβολταϊκά.

 Πώς γίνεται η εγκατάσταση μιας ανεμογεννήτριας 
Βασική προϋπόθεση για την εγκατάσταση μιας ανεμογεννήτριας, είναι η ύπαρξη επαρκούς αιολικού δυναμικού. Με απλά λόγια, θα πρέπει στην περιοχή που θα την τοποθετήσουμε να υπάρχει αέρας αρκετής έντασης καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους. Για το συγκεκριμένο ζήτημα μπορούμε να ενημερωθούμε από τους αρμόδιους φορείς, όπως είναι το ΚΑΠΕ (Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας) και η Ε.Μ.Υ (Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία). Επίσης, θα πρέπει να τονίσουμε ότι μια περιοχή είναι κατάλληλη για τοποθέτηση ανεμογεννήτριας όταν η μέση ετήσια ταχύτητα ανέμου υπερβαίνει τα 4 μέτρα ανά δευτερόλεπτο (οι εταιρείες τοποθέτησης ανεμογεννητριών αναλαμβάνουν να μελετήσουν το αιολικό δυναμικό της κάθε περιοχής). Από εκεί και πέρα, αν ενδιαφερόμαστε να εγκαταστήσουμε ένα διασυνδεδεμένο αιολικό σύστημα, θα πρέπει το δίκτυο της ΔΕΗ να είναι σε κοντινή απόσταση, ενώ σε κάθε περίπτωση δεν θα πρέπει να υπάρχουν στον υπόλοιπο χώρο ψηλά κτίρια ή δέντρα.

 Η διαδικασία εγκατάστασης 
Η αδειοδότηση της εγκατάστασης είναι αρκετά σύντομη και αυτό διότι οι μικρές ανεμογεννήτριες εξαιρούνται από την απαίτηση για λήψη άδειας παραγωγής, λειτουργίας και εγκατάστασης, μια διαδικασία χρονοβόρα και σύνθετη που είναι υποχρεωτική για μεγάλες εγκαταστάσεις ΑΠΕ. Ο επενδυτής, έχοντας εξασφαλίσει την κυριότητα του χώρου ή του δικαιώματος χρήσης αυτού στον οποίο θα γίνει η εγκατάσταση, καλείται να προβεί σε δυο μόλις κινήσεις: στην κατάθεση αιτήματος σύνδεσης της ανεμογεννήτριας στη ΔΕΗ (αν πρόκειται για διασυνδεδεμένο σύστημα) και την κατάθεση μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων για την έγκριση περιβαλλοντικών όρων από τις τοπικές υπηρεσίες (οι διαδικασίες αυτές αναλαμβάνονται από την εταιρεία που έχουμε απευθυνθεί). Έχοντας ολοκληρώσει τις παραπάνω διαδικασίες, ο επενδυτής μπορεί να κάνει αίτηση για τις απαραίτητες άδειες οικοδομής από την αρμόδια πολεοδομική αρχή. Όταν ολοκληρωθεί η κατασκευή του έργου, ο επενδυτής καλείται να υπογράψει τη σύμβαση πώλησης ρεύματος με τον διαχειριστή του δικτύου (αν πρόκειται για διασυνδεδεμένο έργο). Σε αυτό το σημείο, θα πρέπει να τονίσουμε ότι, οι α/γ ισχύος έως 100kW (και γενικά αιολικές εγκαταστάσεις συνολικής ισχύος έως 100kW) απαλλάσσονται από την υποχρέωση έκδοσης άδειας παραγωγής και αδειών εγκατάστασης και λειτουργίας. Αυτό σημαίνει ότι δεν απαιτείται η πλήρωση των κριτηρίων αξιολόγησης για τη χορήγηση άδειας παραγωγής (π.χ. δεν απαιτείται η προσκόμιση ανεμολογικών μετρήσεων από διαπιστευμένο φορέα). Σημειώνεται ότι, στις παραπάνω περιπτώσεις δεν εκδίδεται καμία διοικητική πράξη, όπως για παράδειγμα Απόφαση Εξαίρεσης από τη Ρ.Α.Ε. (Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας).
Επίσης, οι μικρές α/γ απαλλάσσονται από την υποχρέωση περιβαλλοντικής αδειοδότησης (έκδοσης Απόφασης Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων ή λήψης Πρότυπων Περιβαλλοντικών Δεσμεύσεων) όταν εγκαθίστανται σε γήπεδα, εφόσον η συνολική τους ισχύς δεν υπερβαίνει τα 20kW.
Ωστόσο, σε διαδικασία περιβαλλοντικής αδειοδότησης υπόκεινται οι μικρές α/γ με εγκατεστημένη ισχύ μικρότερη ή ίση με το ως άνω όριο των 20 kW εφόσον εγκαθίστανται:
• σε γήπεδα που βρίσκονται σε οριοθετημένες περιοχές του δικτύου Natura 2000 ή
• σε παράκτιες ζώνες που απέχουν λιγότερο από 100 μέτρα από την οριογραμμή του αιγιαλού (εκτός βραχονησίδων),
• σε απόσταση μικρότερη των 150 μέτρων από γήπεδο εγκατάστασης όπου χωροθετείται άλλος αιολικός σταθμός για τον οποίο έχει εκδοθεί άδεια παραγωγής ή απόφαση Ε.Π.Ο. ή προσφορά σύνδεσης και εφόσον η ισχύς του συνόλου των εγκατεστημένων ανεμογεννητριών υπερβαίνει (αθροιστικά) το όριο των 20kW.