Στην Ευρώπη χτίζουν νέες μονάδες παραγωγής με το βλέμμα στα επόμενα δέκα χρόνια. Στην Ελλάδα η παραγωγή του είναι ακόμη μηδενική. Μάθετε τα πάντα για το πράσινο καύσιμο που κινεί αυτοκίνητα και πλοία και δίνει θέρμανση χωρίς να ρυπαίνει.
Στην πόλη Ρότερνταμ στην Ολλανδία φτιάχνουν μια μονάδα παραγωγής πράσινου υδρογόνου. Στο Πουερτολάνο της Ισπανίας ετοιμάζουν εγκαταστάσεις παραγωγής πράσινου υδρογόνου, με στόχο η χώρα να καλύπτει τις μισές ανάγκες της Ευρώπης για το νέο καύσιμο μέσα από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
Το πράσινο υδρογόνο είναι το καύσιμο για το οποίο ακούμε και διαβάζουμε αρκετά τελευταία. Η Ευρωπαϊκή Ένωση υπέγραψε τη Στρατηγική για το Υδρογόνο που υιοθετήθηκε το 2020. Σύμφωνα με αυτή, στόχος είναι να έχουμε τα επόμενα χρόνια ένα καθαρό καύσιμο που δε ρυπαίνει, με το οποίο θα μετακινούνται τα μέσα μεταφοράς (αυτοκίνητα, αεροπλάνα, πλοία) και θα έχουμε θέρμανση στο σπίτι. Ο Αλέξανδρος Υφαντής, πρόεδρος της Ένωσης Παραγωγών Βιοαερίου μας λύνει τις απορίες για το εναλλακτικό καύσιμο και τις προοπτικές του.
Πράσινο υδρογόνο: Καθαρό εφόσον το παίρνουμε από ΑΠΕ
«Το πράσινο υδρογόνο το παράγουμε από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, δηλαδή χρησιμοποιούμε ένα φωτοβολταϊκό ή αιολική ενέργεια την οποία στη συνέχεια μέσω της ηλεκτρόλυσης μετατρέπουμε από νερό σε υδρογόνο. Επομένως, χρειάζεται ανανεώσιμο ρεύμα για να παραχθεί. Από αυτό το σημείο ξεκινά ένα μεγάλο θέμα για το κόστος που έχει αλλά και το πώς θα αρχίσει σιγά σιγά να μπαίνει στη ζωή μας, γιατί ακόμη δεν έχουμε καλύψει τις ανάγκες μας με ανανεώσιμο ρεύμα. Το πράσινο υδρογόνο επομένως έπεται, θα γίνει πραγματικότητα αφού καταφέρουμε να έχουμε 100% ηλεκτρική ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές.
Το πράσινο υδρογόνο είναι 100% ανανεώσιμο εφόσον η παραγωγή του προέρχεται από ανανεώσιμη πηγή ενέργειας. Όταν δεν έχεις αρκετό πράσινο ρεύμα ποιος ο λόγος να φτιάξεις πράσινο υδρογόνο που είναι και κοστολογικά πιο ακριβό και χάνεις και μια ποσότητα ρεύματος; Πρέπει να έχουμε πολύ μεγάλη παραγωγή πράσινης ενέργειας την οποία να μετατρέπουμε σε πράσινο υδρογόνο. Όταν καίγεται παράγει νερό, δεν εκπέμπει διοξείδιο του άνθρακα, είναι καθαρό, σε αντίθεση με το βιομεθάνιο που είναι φυσικό αλλά όταν καίγεται έχει διοξείδιο του άνθαρακα, έστω και ουδέτερο επειδή παράγεται μέσα από τον κύκλο της ατμόσφαιρας και ανακυκλώνει το διοξείδιο του άνθρακα (έχουν βγει τεχνολογίες που όταν το παράγουμε δεσμεύουμε διοξείδιο και έχει αρνητικό αποτύπωμα)».
Γιατί δίνεται τόσο έμφαση στο πράσινο υδρογόνο;
«Το υδρογόνο για να παραχθεί και να είναι πραγματικά ένα πράσινο καύσιμο θα πρέπει να παραχθεί από πράσινη ενέργεια σε ένα εργοστάσιο. Μπορεί να υποκαταστήσει διάφορες εφαρμογές όπου χρησιμοποιούμε καύσιμο. Η μοναδική εναλλακτική που έχουμε τώρα σε ανανεώσιμο καύσιμο είναι το βιομεθάνιο που προκύπτει μέσα από οργανική ύλη. Ωστόσο, έχουν γίνει υπολογισμοί και έχει φανεί ότι το βιομεθάνιο δεν μπορεί να αντικαταστήσει στο 100% τις ανάγκες μας σε καύσιμα, άρα υποχρεωτικά ψάχνουμε ένα δεύτερο ανανεώσιμο καύσιμο και αυτό είναι το υδρογόνο αυτή τη στιγμή. Στην επόμενη δεκαετία, εικοσαετία θα διαδραματίσει έναν πολύ σημαντικό ρόλο. Το υδρογόνο μέσω μιας τεχνολογίας, της κυψέλης καυσίμων, μπορεί να παράγει και ρεύμα και να καεί, αλλά θέλουμε να υποκαταστήσει όλες τις εφαρμογές όπου χρειάζονται καύσιμα».
Τα προβλήματα που έχει το πράσινο υδρογόνο
Πράσινο καύσιμο μετά από… 10-20 χρόνια: «Το πρόβλημα είναι ότι θα πρέπει να αλλάξουν εντελώς η τεχνολογία και οι συσκευές. Δεν μπορεί ένας καυστήρας ή μια κουζίνα που καίνε φυσικό αέριο, να δεχτούν υδρογόνο. Θα πρέπει να αλλάξουν και τα δίκτυα και η τεχνολογία συσκευών, οι υποδομές. ΓιΆ αυτό σε πρώτη φάση το υδρογόνο δεν θα μπει σε κτίρια, σε οικιακές εφαρμογές, αλλά σε φορτηγά, αεροπλάνα, βιομηχανία. Επιπλέον, δεν υπάρχουν εργοστάσια και μηχανήματα που λειτουργούν στην Ελλάδα με υδρογόνο, άρα δεν παράγεται στην Ελλάδα. Υπάρχουν μόνο μικρά πιλοτικά έργα, όπως με αυτοκίνητα, που καίνε υδρογόνο. Στην Ευρώπη βρίσκεται στα σπάργανα, έχουμε ελάχιστες εφαρμογές. Παράγονται ελάχιστες ποσότητες, γι' αυτό γίνεται προσπάθεια να δημιουργηθεί η νομοθεσία. Ίσως κάνει εντύπωση ο ντόρος που γίνεται σε σχέση με το ότι πρακτικά δεν υπάρχει. Απλά γίνεται μια προσπάθεια σε μικρό διάστημα να περάσει το υδρογόνο σε μεγάλη κλίμακα στις εφαρμογές».
Κοστίζει πολύ: 3 φορές περισσότερο από το φυσικό αέριο: «Το υδρογόνο αυτή τη στιγμή δεν είναι για εφαρμογές στο σπίτι. Λόγω του υψηλού κόστους που καθιστά την παραγωγή του σε μεγάλες ποσότητες σχεδόν απαγορευτική- είναι τρεις φορές υψηλότερο από το φυσικό αέριο- δεν αποτελεί ανταγωνιστικό καύσιμο. Επίσης απαιτεί ειδικές συσκευές. Ευελπιστούμε στο μέλλον να πάρει τη θέση που προσδοκούμε. Θεωρείται η μοναδική εναλλακτική που έχουμε για να καταργήσουμε τα καύσιμα και λόγω του προβλήματος του θερμοκηπίου υποχρεωτικά κινούμαστε προς τη λύση αυτή».
Ζητήματα ασφάλειας: «Ένα από τα βασικά προβλήματα του πράσινου υδρογόνου είναι ότι απαιτεί πολύ ισχυρά συστήματα ασφαλείας, επειδή είναι εκρηκτικό και διαφεύγει πιο εύκολα. Είναι δύσκολο αέριο για να το διαχειριστεί κάποιος, πιο δύσκολο από το φυσικό αέριο και το βιομεθάνιο, και γιΆ αυτό δεν είναι εύκολη η διάδοσή του. Οι συσκευές και οι υποδομές είναι ακριβές, επειδή πρέπει να τηρούνται όλα τα μέτρα ασφαλείας».
Η γρήγορη λύση που δίνει το Βιομεθάνιο
«Εμείς είμαστε θετικοί στο πράσινο υδρογόνο και στην εξέλιξή του. Θέλουμε να φτιαχτεί νομικό πλαίσιο γιατί θεωρούμε ότι αυτά τα δύο αέρια συμπληρωματικά, το βιομεθάνιο και το πράσινο υδρογόνο, θα οδηγήσουν τελικά στην απανθρακοποίηση. Όμως, αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει άλλη βιώσιμη εναλλακτική εκτός από βιομεθάνιο και υδρογόνο που να μπορεί τεχνικά να σταθεί και να παραχθεί. Το βιομεθάνιο μπορεί να παραχθεί άμεσα, το κόστος του είναι ανταγωνιστικό, το πρόβλημά του είναι ότι δεν μπορεί να καλύψει όλες τις ποσότητες. Αυτό που διεκδικούμε είναι να δοθούν άμεσα τα απαραίτητα κίνητρα σε μια τεχνολογία που είναι άμεσα διαθέσιμη, αυτή του βιομεθανίου, και μπορεί να αντικαταστήσει το 20% του φυσικού αερίου που καταναλώνουμε. Η δικιά μας ένσταση ως προς την πολιτική που ασκεί η κυβέρνηση είναι ότι υπάρχουν τεράστιες προσπάθειες για το υδρογόνο που δεν είναι άμεσα εφαρμόσιμο και ελάχιστες προσπάθειες για το βιομεθάνιο που το έχουμε διαθέσιμο άμεσα χωρίς να αλλάξουμε υποδομές. Με το βιομεθάνιο, το δίκτυο του φυσικού αερίου μπορεί να γίνει άμεσα πράσινο κατά 20% και με ανταγωνιστικό κόστος. Βέβαια, το υδρογόνο προσελκύει μεγάλες βιομηχανικές επενδύσεις, ενώ το βιομεθάνιο είναι αποκεντρωμένο σε μικρές και μικρομεσαίες μονάδες που το παράγουν, είναι και λίγο θέμα λόμπινγκ. Το υδρογόνο ενδιαφέρει πολύ μεγάλες βιομηχανίες ενέργειας που θα κάνουν πολύ μεγάλες επενδύσεις»...