Έπαινοι & συστάσεις για τους ενεργειακούς στόχους της Ελλάδας

Οι ΑΠΕ κάλυψαν σχεδόν το 50% της ηλεκτροπαραγωγής το 2022

Η εκπρόσωπος του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας τόνισε ότι η Ελλάδα προωθεί τη νομοθεσία για την ενίσχυση της ανάπτυξης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, μεταρρυθμίζει την αγορά ενέργειας για να αυξήσει την διασύνδεσή της με την υπόλοιπη Ευρώπη και λαμβάνει πολλαπλές δράσεις για να εξασφαλίσει προσιτή και ασφαλή πρόσβαση στην ενέργεια. Η κα Warlick σημείωσε ότι η έκθεση επαινεί την Ελλάδα για τον εθνικό της νόμο για το κλίμα, που εγκρίθηκε τον Μάιο του 2022, ο οποίος θέτει δεσμευτικό στόχο για καθαρές μηδενικές εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου έως το 2050. Υπογράμμισε ότι η επιτυχία της Ελλάδας στη μείωση της λιγνιτικής παραγωγής μπορεί να χρησιμεύσει ως παράδειγμα για τις χώρες σε όλο τον κόσμο που εργάζονται για τη μείωση της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από άνθρακα.
 
Η έκθεση υπογραμμίζει επίσης την επιτυχία της Ελλάδας στην επιτάχυνση της ανάπτυξης των ΑΠΕ, ενός άλλου βασικού πυλώνα για την επίτευξη καθαρών μηδενικών εκπομπών. Από το 2016, η Ελλάδα έχει υπερδιπλασιάσει την εγκατεστημένη ισχύ τόσο της αιολικής όσο και της ηλιακής φωτοβολταϊκής ενέργειας. Χάρη σε αυτή την ανάπτυξη, καθώς και στην υπάρχουσα υδροηλεκτρική ενέργεια, οι ΑΠΕ κάλυψαν σχεδόν το ήμισυ της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα το 2022. Επιπλέον, σημείωσε ότι η Ελλάδα είναι παγκόσμιος ηγέτης στη χρήση της ηλιοθερμίας για την κάλυψη της ζήτησης ζεστού νερού στα κτίρια. Πολλά από αυτά τα συστήματα κατασκευάζονται από ελληνικές εταιρείες, παρέχοντας θετικό τοπικό οικονομικό αντίκτυπο.

Παράλληλα, η διευθύντρια του ΔΟΕ επαίνεσε την Ελλάδα για τις έντονες προσπάθειες τόσο για τη διασύνδεση των κατοικημένων νησιών με το ηπειρωτικό δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας όσο και για τη στήριξη της ανάπτυξης της παραγωγής ενέργειας από ΑΠΕ στα νησιά. Αυτές οι συνεχιζόμενες προσπάθειες επιφέρουν αξιοσημείωτη μείωση των εκπομπών, επιτρέποντας στα ελληνικά νησιά να τερματίσουν τη μακροχρόνια εξάρτησή τους από την παραγωγή με καύση πετρελαίου. Τέλος, επεσήμανε τα πολυάριθμα μέτρα για τον περιορισμό των επιπτώσεων των υψηλών τιμών ενέργειας, κατά τη διάρκεια της κρίσης, ιδίως για τους ευάλωτους καταναλωτές.
 
Από πλευράς της, η Γενική Γραμματέας Ενέργειας και Ορυκτών Πρώτων Υλών παρουσίασε την πρόοδο που έχει σημειώσει η χώρα μας στον τομέα της ενέργειας τα τελευταία 4 χρόνια και τα μέτρα για τη διασφάλιση της ενεργειακής επάρκειας και την απεξάρτηση από το ρωσικό φυσικό αέριο με έμφαση μεταξύ άλλων στη λειτουργία του αγωγού TAP, στην ολοκλήρωση του IGB, την κατασκευή του FSRU Αλεξανδρούπολης και τη μείωση της ζήτησης φυσικού αερίου κατά 20,9% μεταξύ Αυγούστου 2022-Μαρτίου 2023. Παράλληλα, υπογράμμισε τις μεγάλες επενδύσεις στον τομέα των ηλεκτρικών διασυνδέσεων που συνδυαστικά με τα έργα φυσικού αερίου μπορούν να μετατρέψουν την Ελλάδα σε ενεργειακό κόμβο στην περιοχή της ΝΑ Ευρώπης.
 
Η Γενική Γραμματέας Ενέργειας και Ορυκτών Πρώτων Υλών επεσήμανε ότι η Ελλάδα έχει θέσει μια σαφή πορεία για κλιματική ουδετερότητα μέχρι το 2050, με συγκεκριμένα ορόσημα τη μείωση των αερίων του θερμοκηπίου κατά 55% έως το 2030 και κατά 80% έως το 2040. Τόνισε την κατάργηση της χρήσης λιγνίτη μετά το 2028 και την απαγόρευση καυστήρων πετρελαίου για τα νέα κτήρια μετά το 2025 καθώς και των νέων αυτοκινήτων με εσωτερική καύση μετά το 2035. Σημείωσε ότι το 45% της συνολικής κατανάλωσης ενέργειας και τουλάχιστον το 80% της ηλεκτρικής ενέργειας θα προέρχεται από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας το 2030, με παράλληλη αύξηση της συνολικής εγκατεστημένης ισχύος ΑΠΕ μέχρι το 2030 στα 25 GW.
 
Επιπλέον, σημείωσε ότι τα τελευταία 4 χρόνια υιοθετήθηκε ο πλήρης ανασχεδιασμός του συστήματος αδειοδότησης των ΑΠΕ και ένα σύγχρονο ρυθμιστικό πλαίσιο για τα υπεράκτια αιολικά έργα, εκτιμώντας ότι το δυναμικό που θα μπορούσε να αξιοποιηθεί αγγίζει τα 10 GW σταθερού πυθμένα και 30 GW πλωτών υπεράκτιων αιολικών σταθμών.

Οι συστάσεις του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας

Στην έκθεση που δημοσίευσε ο Διεθνής οργανισμός Ενέργειας, ναι μεν αναγνωρίζει θετικές κινήσεις που έγιναν, αλλά προχωρά και σε κάποιες συστάσεις στην ελληνική κυβέρνηση για τα εξής:
-Την επαναξιολόγηση της ανάγκης για επενδύσεις σε υποδομές ορυκτών καυσίμων, λαμβάνοντας υπόψη τον κίνδυνο λανθάνοντων περιουσιακών στοιχείων και την ανάγκη να κατευθυνθούν περιορισμένα κεφάλαια σε επενδύσεις που υποστηρίζουν την ενεργειακή μετάβαση.
-Να εξασφαλίσει διαφάνεια ως προς το νομικό πλαίσιο που επιτρέπει την υλοποίηση έργων υποδομής ΑΠΕ και ηλεκτρικής ενέργειας εντός εύλογου  χρονικού πλαισίου. 
-Να προσαρμόσει τους φόρους, τους κανονισμούς της αγοράς και τα μέτρα χρηματοοικονομικής στήριξης, ώστε οι τιμές της ενέργειας να οδηγήσουν τη συμπεριφορά και τις επενδύσεις προς μια δίκαιη ενεργειακή μετάβαση, να αυξήσουν την ευελιξία του συστήματος και να μειώσουν τον κίνδυνο λανθάνοντων περιουσιακών στοιχείων.
-Να εστιάσει τα προγράμματα ανακαίνισης κτιρίων σε βαθιές ανακαινίσεις, που συνδυάζουν τη θερμομόνωση με αντλίες θερμότητας για να αποφέρουν τα μέγιστα οφέλη για εξοικονόμηση ενέργειας και μείωση των λογαριασμών. Τα ευάλωτα νοικοκυριά θα πρέπει να έχουν προτεραιότητα και επαρκείς πόρους.
-Να προωθήσει την αντικατάσταση παλαιών οχημάτων, παρέχοντας κίνητρα, συμπεριλαμβανομένου ενός προγράμματος διάλυσης για την ανταλλαγή παλαιών οχημάτων με πιο αποδοτικά.