Ελληνική Εταιρεία Ανάπτυξης Βιομάζας: Aπολογισμός του “Pellet Connect Workshop”, στο πλαίσιο της FORWARD GREEN EXPO

Στην εισαγωγική τοποθέτηση, ο Νίκος Δαμάτης, Μηχανικός Παραγωγής & Διοίκησης - Γεν. Γραμματέας Δ.Σ. ΕΛΕΑΒΙΟΜ και συντονιστής του Workshop, παρουσίασε την τρέχουσα κατάσταση, τις τάσεις, τις προκλήσεις και τις προοπτικές για τον ευρωπαϊκό και εγχώριο κλάδο βιοθερμότητας, τονίζοντας ότι οι ιδιαίτερα φιλόδοξοι ευρωπαϊκοί στόχοι, καθΆ οδόν προς την κλιματική ουδετερότητα του 2050, είναι αδύνατο να επιτευχθούν χωρίς την ενεργό συνεισφορά της σύγχρονης βιοθερμότητας, η οποία προσφέρει μία ώριμη τεχνολογικά και προσιτή οικονομικά λύση, συμπληρωματική του εξηλεκτρισμού στα κτίρια και άμεσα διαθέσιμη για τη βιομηχανία. Παράλληλα, σημείωσε, ότι η αξιοποίηση βιομάζας για παραγωγή βιοθερμότητας συνδέεται με την κυκλική βιοοικονομία και διαχείριση δασικών οικοσυστημάτων, διαδικασία πλήρως συμβατή με την υπό εξέλιξη σχετική δασική μεταρρύθμιση του ΥΠΕΝ, όπως επίσης και με την αποφυγή καύσης κλαδεμάτων και αγροτικών υπολειμμάτων, στόχο της βιώσιμης γεωργίας που προωθείται από το ΥΠΑΑΤ. Υπογράμμισε, επίσης, την σημασία σύμπλευσης όλων των συντελεστών της αγοράς βιοθερμότητας και συγκεκριμένα επιχειρηματιών, παραγωγών και εμπόρων πέλλετ, εγκαταστατών, συντηρητών, θερμοϋδραυλικών, επιστημόνων, μηχανικών, ενεργειακών επιθεωρητών και ιδιωτών που αναζητούν βιώσιμες λύσεις θέρμανσης, ώστε να ανταποκριθεί ο κλάδος συνολικά στους στόχους του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ), οι οποίοι επιφυλάσσουν ενισχυμένη συνεισφορά για την σύγχρονη βιοενέργεια, τόσο στον οικιακό τομέα, όπου προβλέπεται κατανάλωση 20% για το 2030 και 26% για το 2050 επί συνόλου τελικής κατανάλωσης ενέργειας, όσο και στον βιομηχανικό και αγροτικό.

Η εκδήλωση κινήθηκε γύρω από δύο κεντρικά πάνελ στα οποία συμμετείχαν διακεκριμένοι επιστήμονες, επαγγελματίες και εκπρόσωποι επιχειρήσεων του κλάδου αξιοποίησης βιομάζας. Στο πρώτο πάνελ, το οποίο είχε τίτλο «Αγορά Πέλλετ, Εξηλεκτρισμός Θέρμανσης & Προγράμματα Στήριξης» και συντονίστηκε από τον Θοδωρή Παναγούλη, Δημοσιογράφο, Διευθυντή Σύνταξης του ενεργειακού portal energypress.gr, συμμετείχαν οι: Χρυσούλα Βαΐτση, Γεν. Γραμματέας του Πανελληνίου Συλλόγου Πιστοποιημένων Ενεργειακών Επιθεωρητών (ΠΣΥΠΕΝΕΠ), Παναγιώτης Καράμπελας, Γεν. Γραμματέας Συνδέσμου Εργολάβων Θερμοϋδραυλικών Ν. Θεσ/νίκης, Μέλος Δ.Σ. Ομοσπονδίας Βιοτεχνών Υδραυλικών Ελλάδας (ΟΒΥΕ), Μαρία Ανδριέλου, MSc, MA, Γεν. Διευθύντρια & Ιδρύτρια Clean Stories, Γεν. Διευθύντρια & Συνιδρύτρια Ελληνικού Συνδέσμου για τη Βιοοικονομία (ΕΣΥΒ) και Βασίλης Φιλίππου, Δρ. Δασολόγος - Περιβαλλοντολόγος, Επιστημονικός Συνεργάτης ΕΚΕΤΑ, Μέλος Δ.Σ. Ενεργειακής Κοινότητας Καρδίτσας (ΕΣΕΚ ΣΥΝ.ΠΕ). Η κα. Βαΐτση, εκ μέρους του ΠΣΥΠΕΝΕΠ, δήλωσε ότι o Σύλλογος κλείνει φέτος δέκα χρόνια λειτουργίας και ενεργού ενασχόλησης πάνω στα θέματα των ενεργειακών μηχανικών που παρακολουθούν όλα τα προγράμματα ενεργειακής αναβάθμισης. Στα προγράμματα αυτά, η Ελλάδα πρωτοπορεί, ως μία από τις πρώτες χώρες της Ε.Ε., η οποία ήδη από το 2011 έχει ξεκινήσει την υλοποίησή τους, ενώ από το 2015 και μετά εφαρμόζονται πλήρως μέσα από ψηφιακές πλατφόρμες του ΥΠΕΝ. Μεταξύ των προγραμμάτων αυτών, όπως το τρέχον «Εξοικονομώ 2025», κεντρική θέση σε επεμβάσεις βελτίωσης ενεργειακής απόδοσης κατέχουν τα συστήματα θέρμανσης και παραγωγής ζεστού νερού χρήσης. Στα συστήματα αυτά, επιλέξιμες δαπάνες αποτελούν μόνο εκείνες που αναφέρονται σε αντλίες θερμότητας και σε λέβητες βιομάζας, ειδικότερα με τυποποιημένα στερεά βιοκαύσιμα όπως πέλλετ και μπρικέτες, ενώ πλέον οι λέβητες ορυκτών καυσίμων (αερίου και πετρελαίου) δεν επιδοτούνται. Ο κ. Καράμπελας, εκ μέρους του Συνδέσμου Εργολάβων Θερμοϋδραυλικών Ν. Θεσ/νίκης και της ΟΒΥΕ, ανέφερε ότι η εμπειρία των εγκαταστατών συστημάτων θέρμανσης έχει δείξει ότι κατά το παρελθόν έχουν εγκατασταθεί πολλές συσκευές και συστήματα πέλλετ, δίνοντας λύσεις οικονομικότερης και φιλικότερης προς το περιβάλλον χρήσης, ωστόσο συνέβησαν λάθη που οφείλονταν στην ελλιπή ενημέρωση του κοινού και την εξοικείωση των τεχνικών με την εγκατάσταση και συντήρηση. Τα τελευταία χρόνια, έχει αρχίσει να συμβαίνει μία καλύτερη ενημέρωση τεχνικών και πολιτών σχετικά με τον τρόπο τοποθέτησης και συντήρησης συστημάτων, καθώς και επιλογής και αποθήκευσης καυσίμου, ώστε να αντιμετωπιστούν τα προβλήματα και να ανατραπούν οι παρανοήσεις που είχαν προκύψει. Επίσης, ο κ. Καράμπελας τόνισε ότι οι λέβητες πέλλετ έρχονται να λειτουργήσουν συμπληρωματικά και όχι ανταγωνιστικά προς τις αντλίες θερμότητας ως συστήματα ανανεώσιμης θέρμανσης, ειδικότερα μάλιστα εκτός του πυκνοδομημένου αστικού ιστού, ενώ οι αδειούχοι εγκαταστάτες θερμοϋδραυλικοί διαθέτουν τις τεχνικές γνώσεις, κατάρτιση και εμπειρία προκειμένου να στηρίξουν αυτήν την μετάβαση από τα ορυκτά καύσιμα προς ανανεώσιμες πηγές στον τομέα της θέρμανσης. Η κα. Ανδριέλου, εκ μέρους της Clean Stories, παρουσίασε τα αποτελέσματα της καινοτόμου ενημερωτικής εκστρατείας για την προώθηση της ανανεώσιμης θέρμανσης μέσω πέλλετ ξύλου «Οικονομικά-Φυσικά-Έξυπνα-Καθαρά» που προέκυψε μέσα από την συνεργασία της Ομάδας Εργασίας Πέλλετ της ΕΛΕΑΒΙΟΜ με την εταιρεία Clean Stories. Συγκεκριμένα, εξήγησε τους στόχους και τη μεθοδολογία της εκστρατείας, καθώς και τα παραδοτέα που πήραν την μορφή τόσο ηλεκτρονικής ενημέρωσης μέσω κοινωνικών δικτύων και αλληλεπίδρασης μεταξύ εμπλεκόμενων μερών στην αγορά πέλλετ και συστημάτων θέρμανσης, όσο και έντυπης για διαμοιρασμό φυλλαδίων και ανάρτηση poster και infographic στο δίκτυο καταστημάτων επιχειρήσεων παραγωγής και εμπορίας πέλλετ, καθώς και εμπορίας συστημάτων θέρμανσης. Με δεδομένο ότι η ψηφιακή καμπάνια διήρκεσε μόλις ένα μήνα, αλλά πολλαπλασίασε την απήχηση προβολών αναρτήσεων και συνέβαλε σημαντικά στην αναζωπύρωση της δημόσιας συζήτησης σχετικά με τα οφέλη και τα κυριότερα χαρακτηριστικά χρήσης συστημάτων θέρμανσης με πέλλετ στην ελληνική αγορά, γίνεται κατανοητό ότι η καμπάνια μπορεί να επαναληφθεί και στο άμεσο μέλλον, κινητοποιώντας κατάλληλα όλους τους εμπλεκόμενους παράγοντες της αγοράς σε δράσεις αξιοποίησης των μηνυμάτων της. Ο κ. Φιλίππου ανέπτυξε την νέα πρωτοβουλία του δείκτη τιμών λιανικής εγχώριας αγοράς πέλλετ, η οποία εφαρμόζεται για πρώτη φορά στη χώρα υπό την αιγίδα της ΕΛΕΑΒΙΟΜ και την επιστημονική υποστήριξη του ΕΚΕΤΑ, στα πρότυπα αντίστοιχων πρωτοβουλιών άλλων χωρών (π.χ. proPellets Austria). Η μηνιαία καταγραφή του δείκτη τιμών λιανικής των πέλλετ δίνει τη δυνατότητα στους καταναλωτές να αποκτήσουν μία σαφή εικόνα για τη διακύμανση των τιμών και να συγκρίνουν με το ενεργειακό κόστος άλλων καυσίμων που υπάρχουν στην αγορά. Επισημάνθηκε μάλιστα το αυξανόμενο ενδιαφέρον ακόμη περισσότερων καταστημάτων λιανικής πώλησης πέλλετ από όλη τη χώρα να συμμετέχουν στη μηνιαία έρευνα του δείκτη τιμών.

Στο δεύτερο πάνελ, το οποίο είχε τίτλο «Βιώσιμη Δασική Διαχείριση, Σύγχρονη Βιοενέργεια & Βιομηχανία Βιομάζας» και συντονίστηκε από τον Δρ. Μηχανολόγο Μηχανικό και επιστημονικό συνεργάτη του Cluster Βιοοικονομίας & Περιβάλλοντος Δυτ. Μακεδονίας (CluBE) Αθανάσιο Λαμπρόπουλο συμμετείχαν οι: Γιώργος Νικολαΐδης, Μηχανολόγος Μηχανικός, Γενικός Διευθυντής AXINAR, Δημήτρης Καραγιάννης, Διπλ. Ηλεκτρολόγος Μηχανικός, Διευθυντής Μονάδας Ηλεκτροπαραγωγής με Βιομάζα ΒΙΟΠΑΡ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΑΕ Ομίλου RAVAGO και Βασίλης Φιλίππου εκ μέρους του Χαράλαμπου Λυκίδη, Δρ., Επίκουρου Καθηγητή του Τμήματος Δασολογίας & ΦΠ/ΑΠΘ και Διευθυντή του Εργαστηρίου Τεχνολογίας Ξύλου (Δασικής Τεχνολογίας). Ο κ. Νικολαΐδης, εκ μέρους της Axinar και με βάση την εμπειρία και καθημερινή πρακτική κατασκευής συστημάτων θέρμανσης, τόνισε ότι ο κλάδος θέρμανσης αλλάζει γρήγορα, εναρμονιζόμενος με τις τεχνολογικές και νομοθετικές εξελίξεις. Καθώς οι αντλίες θερμότητας έχουν ένα συγκεκριμένο μερίδιο αγοράς να διεκδικήσουν, παράλληλα αφήνουν περιθώριο για περαιτέρω ανάπτυξη συστημάτων πέλλετ σε επαγγελματικές εφαρμογές μεγαλύτερης ισχύος, όπως π.χ. θερμοκήπια, πλυντήρια αυτοκινήτων, κ.α. Παράλληλα, υπογράμμισε ότι είναι ζωτικής σημασίας η εξοικείωση των τεχνικών-θερμοϋδραυλικών με συστήματα πέλλετ, ήδη κατά τη φοίτησή τους σε τεχνικές σχολές, ενώ σημείωσε επιπλέον ότι ο κλάδος κατασκευής και εμπορίας συστημάτων θέρμανσης με πέλλετ είναι ένας κατεξοχήν ευρωπαϊκός και εγχώριος επαγγελματικός κλάδος που συνεισφέρει σε προστιθέμενη αξία, παραγωγή εισοδήματος και δημιουργία θέσεων εργασίας μέσα στη χώρα. Ο κ. Καραγιάννης, εκ μέρους της ΒΙΟΠΑΡ, παρουσίασε τη μονάδα ηλεκτροπαραγωγής της εταιρείας ισχύος 5 MWe στη ΒΆ ΒΙΠΕ Βόλου, η οποία λειτουργεί αξιόπιστα και με μεγάλο συντελεστή χρησιμοποίησης ανά έτος, κάνοντας χρήση υπολειμματικής βιομάζας από τουλάχιστον τρεις πηγές πρώτων υλών προς εξασφάλιση της εφοδιαστικής ασφάλειας. Παράλληλα αναφέρθηκε στις προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο βιομηχανικός κλάδος αξιοποίησης βιομάζας στη χώρα μας, με σημαντικότερες εκείνες της έλλειψης τυποποίησης των στερεών βιοκαυσίμων για βιομηχανική χρήση, της αδυναμίας δημιουργίας μακροπρόθεσμων εφοδιαστικών αλυσίδων και τόνισε ότι πιθανές λύσεις αντιμετώπισης των συγκεκριμένων προβλημάτων θα μπορούσαν να είναι η δημιουργία τοπικών σημείων συγκέντρωσης και προκατεργασίας - προτυποποίησης της διαθέσιμης υπολειμματικής βιομάζας (όπως το προτεινόμενο από την ΕΛΕΑΒΙΟΜ μοντέλο των «Πράσινων Σημείων Βιομάζας»), αλλά και η ευρύτερη διάδοση της τεχνολογίας συμπύκνωσης (πελλετοποίησης – μπρικετοποίησης) της βιομάζας προς μετριασμό του κόστους μεταφοράς και αποθήκευσης. Ο κ. Φιλίππου, αναπληρώνοντας στο πάνελ τον Δρ. Λυκίδη, αναφέρθηκε στην συμβιωτική σχέση που αναπτύσσεται διεθνώς ανάμεσα στη βιώσιμη δασική διαχείριση και την σύγχρονη βιοενέργεια ως μία αναγκαιότητα διατήρησης της υγείας και κλιματικής ανθεκτικότητας των δασικών οικοσυστημάτων. Παράλληλα, ανέπτυξε τους βασικούς άξονες της δασικής μεταρρύθμισης όπως προωθείται και υλοποιείται από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, μεταξύ των οποίων συγκαταλέγεται και η διαχείριση των δασικών υπολειμμάτων, η οποία σχετίζεται τόσο με τα σχέδια διαχείρισης των δασών, όσο και με τα σχέδια αντιπυρικής προστασίας. Τόνισε, μάλιστα, ότι σημαίνοντα ρόλο στην ορθολογική και βιώσιμη διαχείριση των δασικών υπολειμμάτων καλείται να παίξουν οι κλάδοι επεξεργασίας ξύλου και βιοενέργειας, επιτυγχάνοντας την εμπέδωση των αρχών της κυκλικής βιοοικονομίας, τη βελτιστοποίηση των τεχνολογιών βιοθερμότητας, τη μείωση της εξάρτησης από ορυκτά καύσιμα και την στήριξη και οικονομική ανάπτυξη τοπικών κοινοτήτων.

Το PELLET CONNECT WORKSHOP έδωσε την ευκαιρία στα μέλη και τους συνεργάτες της ΕΛΕΑΒΙΟΜ από τη βόρεια Ελλάδα, καθώς και σε επισκέπτες της FORWARD GREEN να δικτυωθούν, να ανταλλάξουν απόψεις και να ενημερωθούν για τις πρωτοβουλίες και δράσεις του Συνδέσμου Βιομάζας ΕΛΕΑΒΙΟΜ.  Το Δ.Σ. της ΕΛΕΑΒΙΟΜ ευχαρίστησε θερμά όλους τους ομιλητές και συντονιστές των πάνελ, τους συμμετέχοντες, τα μέλη και συνεργάτες, τις εταιρείες - χορηγούς της εκδήλωσης και μέλη Alfa Wood, Axinar, Eco Trade και Kiprianidis, το Ελληνογερμανικό Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο για τη δυνατότητα παρουσίασης του ευρωπαϊκού ερευνητικού έργου PROMOFER στο πλαίσιο της εκδήλωσης υπό τον τίτλο «Το Μέλλον της Συσκευασίας: Η Οδηγία της ΕΕ για τις Συσκευασίες και τα Απόβλητα Συσκευασίας (2025/40) και οι βέλτιστες πρακτικές της αγοράς» των HELEXPO Dialogues, καθώς και όλους τους επισκέπτες και εθελοντές που υποστήριξαν την παρουσία του Συνδέσμου Βιομάζας και φέτος στην έκθεση FORWARD GREEN.