Ρωτήσαμε την πολιτικό μηχανικό και ενεργειακή επιθεωρήτρια Κυριακή Σκουρή, για οδηγίες που αξίζει να έχουν κατά νου, όσοι σκέφτονται να αναβαθμίσουν το σπίτι τους με το «Εξοικονομώ 2023».
Το «Εξοικονομώ 2023» επιχορηγεί την ενεργειακή αναβάθμιση κατά 3 κατηγορίες, εφόσον η κατοικία είναι κατηγορία Γ και κάτω. Μπορεί μια κατοικία να είναι Β και να κάνει αναβάθμιση;
«Σε αυτό το Εξοικονομώ, σε αντίθεση με τα προηγούμενα, υπάρχουν δύο μηχανικοί που ελέγχουν και αυτό είναι θετικό για να υπάρχει μεγαλύτερη διαφάνεια. Ο πρώτος μηχανικός δεν μπορεί να πει ψέματα, γιατί θα είναι ψευδής δήλωση. Ο δεύτερος μηχανικός που θα πάει στο τέλος να ελέγξει θα διαπιστώσει αν η ενεργειακή κλάση πριν ήταν η αναγραφόμενη. Βέβαια, αν μια κατοικία είναι πολύ κοντά π.χ. στην κατηγορία Γ, οριακά, μπορεί να γράψει Γ. Αν όμως είσαι πολύ ψηλά στη Β, δεν μπορείς να γράψεις Γ, γιατί θα παραλείψεις μια παρέμβαση που έχεις ήδη κάνει».
Ποιες είναι οι SOS παρεμβάσεις για ενεργειακή αναβάθμιση;
«Σε κάθε περίπτωση αυτές διαφέρουν, εξαρτάται και από τις οικονομικές δυνατότητες ενός δικαιούχου και την τοποθεσία (π.χ. αν υπάρχει αγωγός φυσικού αερίου στο δρόμο σου). Ο ηλιακός και γενικά τα συστήματα ηλιοθερμίας είναι πολύ σημαντικά για ζεστό νερό και θέρμανση. Επίσης, σε κατοικίες που έχουν χώρο γύρω, το σύστημα γεωθερμίας είναι πολύ καλό. Αυτό όμως δεν γίνεται μέσα στην πόλη».
Από πού μπορεί να κόψει τα έξοδα ένας δικαιούχος με χαμηλό προϋπολογισμό;
«Στις ευάλωτες ομάδες η επιχορήγηση φτάνει το 75% στο επιλέξιμο ποσό που σου εγκρίνουν. Αν δηλαδή ο μηχανικός έχει προτείνει επιλέξιμες παρεμβάσεις και αυτές εγκριθούν, ανάλογα με τη βαθμολογία που θα πάρεις, θα βγει και ο επιλέξιμος προϋπολογισμός που συχνά είναι κατώτερος εκείνου της αγοράς. Αυτό σημαίνει ότι οι επιλέξιμες δαπάνες μπορεί να σου κοστίσουν 20.000 ευρώ, το πρόγραμμα να τις κοστολογήσει 13.000 και από αυτό το ποσό να σου καλύψει το 75%. Τα υπόλοιπα θα τα βάλεις εσύ. Πρέπει να έχεις χρήματα στην άκρη γιατί μπορεί να κληθείς να πληρώσεις 7.000, 8.000 ευρώ κ.ά. Από πού μπορείς να κόψεις; Γενικά τα κουφώματα PVC είναι πιο οικονομικά από εκείνα του αλουμινίου, οπότε το κόστος θα πέσει. Επίσης, αν στο δρόμο της κατοικίας περνάει φυσικό αέριο και ο δικαιούχος χρειάζεται αναβάθμιση στο σύστημα θέρμανσης, θεωρώ ότι το φυσικό αέριο είναι πιο οικονομικό από το να βάλει αντλία θερμότητας. Η θερμομόνωση είναι ακριβή, δεν μπορείς να κόψεις από εκεί, αλλά έχει νόημα να γίνει σε ανθρώπους που μένουν κάτω από ταράτσα ή πάνω από πυλωτή».
Ποια είναι η εμπειρία σας με τα «Εξοικονομώ» που έχουν υλοποιηθεί μέχρι σήμερα;
«Τα ποσά που καλύπτει το τελευταίο Εξοικονομώ είναι μικρότερα και ένας χαμηλόμισθος πρέπει να έχει ήδη κεφάλαιο για μια τέτοια επένδυση. Επιπλέον, παλιά δεν υπήρχε βαθμολογία και τα ποσά ήταν μεγαλύτερα. Θεωρώ ότι το πρόγραμμα θα έπρεπε να δίνει το 75% από το πραγματικό κόστος της επένδυσης. Από την άλλη, η ευκολία με τα τελευταία Εξοικονομώ είναι ότι οι αιτήσεις δεν κλείνουν μέσα σε μια μέρα όπως παλαιότερα που κάναμε αγώνα δρόμου να υποβάλλουμε όσες είχαμε μέσα σε 20 λεπτά, γιατί καλύπτονταν οι θέσεις! Πάντως από το πρόγραμμα θα βοηθηθούν ενεργειακά και θα βαθμολογηθούν καλύτερα σπίτια που είναι σε πολύ χαμηλή κατηγορία».
Ποιες άλλες επιδοτήσεις «τρέχουν»
«Εξοικονομώ–Αυτονομώ»: Παρατείνεται έως 15 Σεπτεμβρίου 2023 η προθεσμία που έχουν στη διάθεσή τους οι δικαιούχοι, ώστε να ολοκληρώσουν τις εργασίες και να εκταμιευθούν τα ποσά. Η παράταση αφορά αποκλειστικά την υλοποίηση των εργασιών σε μονοκατοικίες, πολυκατοικίες, μεμονωμένα διαμερίσματα (νόμιμες και κύριες κατοικίες). Οι εργασίες αφορούν μόνωση, θερμομόνωση, συστήματα θέρμανσης-ψύξης, φωτοβολταϊκά συστήματα, ηλιακό, αναβάθμιση ανελκυστήρα κ.ά.
Εξοικονομώ 2023: Έχεις προθεσμία υποβολής αίτησης έως τις 15 Σεπτεμβρίου 2023. Οι επιλέξιμες παρεμβάσεις είναι: Αντικατάσταση κουφωμάτων, τοποθέτηση/αναβάθμιση θερμομόνωσης, αναβάθμιση συστήματος θέρμανσης/ψύξης, σύστημα ζεστού νερού χρήσης (ΖΝΧ) με χρήση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ), λοιπές παρεμβάσεις εξοικονόμησης ενέργειας (εγκατάσταση έξυπνου συστήματος διαχείρισης κτλ.). Υποβολή αιτήσεων στο https://exoikonomo2023.gov.gr.
Εξοικονομώ-Ανακαινίζω για Νέους: Προθεσμία υποβολής: 15 Σεπτεμβρίου 2023. Αν είσαι γεννημένος μεταξύ 1984 – 2005 με max οικογενειακό εισόδημα ως 50 χιλιάδες ευρώ/έτος, μπορείς να κάνεις το σπίτι σου καινούριο! Το «Εξοικονομώ» αφορά σε παρεμβάσεις ενεργειακής εξοικονόμησης, όπως αντικατάσταση κουφωμάτων, θερμομόνωση, συστήματα θέρμανσης – ψύξης, συστήματα παροχής ζεστού νερού χρήσης και smarthome. Το «Ανακαινίζω» περιλαμβάνει παρεμβάσεις ανακαίνισης, όπως ανακαίνιση χώρων μπάνιου και κουζίνας, αντικατάσταση πόρτας εισόδου κ.ά. Μπορείς να υποβάλεις αίτηση στο https://exoikonomoneon.gov.gr/
Produce e-Green: Προθεσμία υποβολής αίτησης: 30 Νοεμβρίου 2023. Δικαιούχοι του προγράμματος είναι επιχειρήσεις που επιθυμούν να δραστηριοποιηθούν σε πράσινους κλάδους της οικονομίας και θα επιδοτηθούν με ποσοστό έως και 70% για την παραγωγή ηλεκτρικών αυτοκινήτων ή και την συναρμολόγηση μερών τους, για την παραγωγή φορτιστών ηλεκτρικών οχημάτων, μπαταριών ή και ανακύκλωσης αυτών, για την παραγωγή ελαφρών προσωπικών ηλεκτρικών οχημάτων (δικύκλων,τρικύκλων,ποδηλάτων), φωτοβολταϊκών panel, μερών ανεμογεννητριών, αντλιών θερμότητας, κ.λπ.
Εξοικονομώ-Επιχειρώ: Αναμένεται το επόμενο διάστημα και θα απευθύνεται στις επιχειρήσεις. Επιλέξιμες παρεμβάσεις θα είναι η θερμομόνωση κελύφους, η αναβάθμιση συστήματος ψύξης-θέρμανσης, η εγκατάσταση και πιστοποίηση συστημάτων διαχείρισης ενέργειας και διατάξεων αυτοματισμού κ.ά. Πληροφορίες για τους κωδικούς αριθμούς δραστηριοτήτων: https://ypen.gov.gr/exoikonomo-epicheiro/