Ήλιος: Συμμετοχή σε διαμαρτυρία για το New Deal

Ποιος φταίει για το έλλειμμα του ΛΑΓΗΕ;
Με τις νέες ρυθμίσεις του ΥΠΕΚΑ, ενοχοποιούνται για μια ακόμη φορά οι ΑΠΕ και ειδικότερα τα φωτοβολταϊκά, για το έλλειμμα του Ειδικού Λογαριασμού του ΛΑΓΗΕ. Όμως η πραγματικότητα είναι διαφορετική:

1. Τα ελλείμματα δεν προκλήθηκαν από τα φωτοβολταϊκά, αλλά από την ίδια την Πολιτεία που έθεσε τους κανόνες παραγωγής και αποζημίωσης των παραγωγών και συνέχισε ένα στρεβλό σύστημα υπολογισμού του κόστους παραγωγής της ηλεκτρικής ενέργειας. Κανένας επενδυτής ή ιδιοκτήτης οικιακού φωτοβολταϊκού δεν έχει ευθύνη για τις τιμές αποζημίωσης που δόθηκαν ως κίνητρο από την Πολιτεία, προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι για παραγωγή καθαρής ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ. Η ίδια πρακτική ακολουθήθηκε και σε άλλες χώρες που δεν αντιμετωπίζουν προβλήματα ελλειμμάτων. Ενώ στην Ελλάδα όλα αυτά είναι αποτέλεσμα των πολλαπλών στρεβλώσεων που προκάλεσε η ίδια η Πολιτεία. Υπενθυμίζουμε ότι η ίδια η Πολιτεία διαφήμιζε την πράσινη ανάπτυξη ως ελπιδοφόρα και δυναμική απάντηση στην κρίση.

2. Στις αρχές του 2012 ο Ειδικός Λογαριασμός του ΛΑΓΗΕ ήταν ήδη ελλειμματικός κατά 200 εκατ. €. Τον Αύγουστο του 2012, όταν πάρθηκαν τα πρώτα μέτρα, το έλλειμμα άγγιζε ήδη τα 294 εκατ €, με εγκατεστημένα μόλις 1.040 ΜW επαγγελματικών και 220 MW οικιακών φωτοβολταϊκών. Από τον Αύγουστο του 2012 μέχρι σήμερα, η Πολιτεία επέτρεψε την προσθήκη επιπλέον 1.180 MW επαγγελματικών και μόλις 150 MW οικιακών φωτοβολταϊκών, με αποτέλεσμα το Έλλειμμα του Ειδικού Λογαριασμού του ΛΑΓΗΕ να έχει εκτοξευθεί σήμερα στα 530 εκατ. €. Είναι λοιπόν σαφές ότι αφενός υπήρξε καθυστέρηση στη λήψη μέτρων, αφετέρου ήταν απολύτως ανεπαρκή. 

3. Ο λανθασμένος υπολογισμός της Οριακής Τιμής Συστήματος που οδήγησε σε ιδιαίτερα χαμηλές τιμές, είχε ως αποτέλεσμα να επιβαρύνεται περαιτέρω ο Ειδικός Λογαριασμός του ΛΑΓΗΕ. Γιατί το Υπουργείο δεν προχωρά στην αλλαγή του τρόπου υπολογισμού της;

4. Από τον Ειδικό Λογαριασμό του ΛΑΓΗΕ αποζημιώνονται και άλλοι παραγωγοί που παράγουν ηλεκτρική ενέργεια από ορυκτά καύσιμα (πετρέλαιο, φυσικό αέριο), παρά τις υψηλές επιχορηγήσεις κεφαλαίου και επιδοτήσεις που έχουν λάβει.

Πονάει κεφάλι… κόψει κεφάλι
Αναλύοντας τις νέες ρυθμίσεις του ΥΠΕΚΑ, φαίνεται ξεκάθαρα ότι ο επιμερισμός βαρών δεν είναι δίκαιος και αναλογικός, τόσο μεταξύ των έργων διαφορετικής τεχνολογίας: ορυκτά καύσιμα και ΑΠΕ, όσο και μεταξύ των έργων διαφορετικής κατηγορίας (π.χ. μεταξύ μεγάλων φωτοβολταϊκών πάρκων και μικρών οικιακών φωτοβολταϊκών). Και φυσικά δεν γίνεται κανένας επιμερισμός σε άλλους εμπλεκόμενους φορείς.

Έκπληξη αποτελεί και η μείωση τιμών στα οικιακά φωτοβολταϊκά, παρά το γεγονός ότι το ΥΠΕΚΑ έχει αναγνωρίσει επανειλημμένα τον κοινωνικό τους χαρακτήρα. Δεν λαμβάνεται υπόψη ότι το κόστος κατασκευής τους είναι σημαντικά υψηλότερο από τις υπόλοιπες μονάδες μεγαλύτερης ισχύος, ενώ η απόδοσή τους υστερεί, λόγω περιορισμών που επιβάλλονται από τον τρόπο εγκατάστασης τους. Και βέβαια δεν λαμβάνεται υπόψη το όφελος των διαχειριστών των δικτύων μεταφοράς και διανομής από τη μείωση τους κόστους επαύξησης του δικτύου αλλά και η σταθερότητα που παρέχουν στο σύστημα λόγω της μεγάλης γεωγραφικής τους διασποράς. 

Όμως το πλέον εξωφρενικό χαρακτηριστικό των ρυθμίσεων, είναι η μονομερής και χωρίς την συγκατάθεση του συμβαλλόμενων, τροποποίηση των υπογεγραμμένων συμβάσεων. Πέρα από την αντισυνταγματικότητα του μέτρου, με τον τρόπο αυτό, καθίσταται ουσιαστικά ανίσχυρη κάθε σύμβαση της Πολιτείας, κλονίζοντας έτσι την αξιοπιστία της. 

Ποιος θα επενδύσει σε μια χώρα χωρίς σταθερό φορολογικό πλαίσιο, όπου οι συμβάσεις μπορούν να τροποποιηθούν οποιαδήποτε στιγμή μονομερώς από την Πολιτεία, χωρίς καμία αιτιολόγηση. Εκτός αυτού όμως, η μονομερής τροποποίηση των συμβάσεων θα οδηγήσει και σε ένα φαύλο κύκλο νομικών προσφυγών σε Ελληνικά και Ευρωπαϊκά δικαστήρια και φορείς και επιβαρυμένων με τόκους αποζημιώσεων;

Τι προτείνουμε;
1. Την άμεση απόσυρση των ρυθμίσεων .
2. Νέο προγραμματισμό που να στοχεύει σε μείωση του ελλείμματος του Ειδικού Λογαριασμού του ΛΑΓΗΕ όχι στο τέλος του 2014, αλλά στο τέλος του 2015 ή του 2016.
3. Τη σύνταξη αναλογιστικής μελέτης για τον καθορισμό της συμβολής κάθε εμπλεκόμενου στο πρόβλημα της διόγκωσης του ελλείμματος του Ειδικού Λογαριασμού του ΛΑΓΗΕ συμπεριλαμβανομένων:
• Της ίδιας της Πολιτείας
• Των Προμηθευτών και ειδικότερα της ΔΕΗ
• Των διαχειριστών των δικτύων διανομής και μεταφοράς (ΔΕΔΔΗΕ, ΑΔΜΗΕ)
• Των καταναλωτών (ΕΤΜΕΑΡ - στο οποίο πρέπει να αποφευχθούν νέες αυξήσεις)
• Των παραγωγών ηλεκτρικής ενέργειας από ορυκτά καύσιμα
• Των παραγωγών ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ ανά τεχνολογία και κατηγορία
4. Οι νέες ρυθμίσεις πρέπει να συνοδεύονται από νομική τεκμηρίωση και να προβλέπουν την εθελοντική ένταξη των παραγωγών σε αυτές παρέχοντας ουσιαστικά κίνητρα για την ένταξή τους.
5. Στα πλαίσια ειδικής νομικής ρύθμισης, οι Τράπεζες πρέπει να παρέχουν διευκολύνσεις στους παραγωγούς. Οι διευκολύνσεις πρέπει να γίνουν με τέτοιο τρόπο, ώστε οι Τράπεζες να αποκομίζουν καθαρή παρούσα αξία εσόδων ίδια με αυτή που αποκομίζουν σήμερα, μειωμένη κατά το ίδιο ποσοστό που θα μειωθούν και τα έσοδα των παραγωγών.
6. Τη διατήρηση των τιμών αποζημίωσης των μικρών φωτοβολταϊκών που εγκαταστάθηκαν στα πλαίσια του Ειδικού Προγράμματος στέγης ως 10 kWp, λόγω του κοινωνικού τους χαρακτήρα και επειδή δεν αποτελούν επιχειρηματική δραστηριότητα με ανάληψη ρίσκου
7. Τη συγκράτηση των τιμών αποζημίωσης των νέων έργων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ και τον καθορισμό της διαθέσιμης συνολικής ετήσιας ισχύος, μετά από αναλογιστική μελέτη που θα εκτιμά το βαθμό επιβάρυνσης του Ειδικού Λογαριασμού του ΛΑΓΗΕ ανά τεχνολογία και κατηγορία έργων ΑΠΕ
8. Την άμεση και ρεαλιστική εφαρμογή του ενεργειακού συμψηφισμού (net metering), μιας λύσης που όχι μόνο δεν επιβαρύνει τους καταναλωτές και δεν επιβαρύνει τον Ειδικό Λογαριασμό του ΛΑΓΗΕ, αλλά τους επιτρέπει να μειώσουν το κόστος του ηλεκτρικού ρεύματος
9. Την άμεση μελέτη και προώθηση της σύνδεσης των Μη Διασυνδεδεμένων Νήσων με το Ηπειρωτικό Δίκτυο, ώστε να μειωθεί το συντομότερο δυνατό το κόστος παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας για τις περιοχές αυτές, μειώνοντας κατ’ επέκταση την επιβάρυνση του Ειδικού Λογαριασμού του ΛΑΓΗΕ και των τελικών καταναλωτών από τη χρέωση των Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας.