Τα συστήματα σκίασης σε ρόλο πρωταγωνιστή
Διαβάστηκε από 5772 αναγνώστες -
Αναβαθμίζεται η σημασία τους στη λειτουργία του κτιρίου, καθώς ενισχύουν τη μόνωση και κρατούν παθητική αντίσταση στην αλόγιστη σπατάλη.
H βιοκλιματική αρχιτεκτονική στις μέρες μας κερδίζει ολοένα και περισσότερο έδαφος, με τον κόσμο να συνειδητοποίει τα πολλαπλά οφέλη της τόσο στη τσέπη του, όσο και στο περιβάλλον. Η εφαρμογή της στις σύγχρονες μεθόδους δόμησης εμπερικλείει ενεργητικούς αλλά και παθητικούς τρόπους εξοικονόμησης ενέργειας με τα αποτελέσματα να είναι ορατά τόσο ενεργειακά (θερμική άνεση σε θέρμανση και ψύξη) όσο και οικονομικά (μείωση κατανάλωσης καυσίμων, κόστος ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων). ΚατΆ επέκταση αυτό οδηγεί σε περιβαλλοντολογική και κοινωνική αναβάθμιση καθώς βελτιώνοντας το περιβάλλον και το μικροκλίμα που ζούμε, βελτιώνεται ταυτόχρονα και η ποιότητα ζωής μας. Η μόνωση και η σκίαση αποτελούν σημαντικούς παράγοντες στην επίτευξη των παραπάνω και είναι ίσως τα πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα της παθητικής εξοικονόμησης ενέργειας. Η δε σκίαση τα τελευταία χρόνια έχει ξεφύγει πλέον από το «κλισέ» της απλής τέντας που όλοι γνωρίζουμε και συμμετέχει ενεργά πλέον τόσο στον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό, όσο και στην ίδια τη λειτουργία του κτιρίου ενισχύοντας τη μόνωση και την άνεση στο εσωτερικό του.
Τι είναι η σκίαση
Aς δούμε όμως τι σημαίνει σκίαση. Με τη έννοια του όρου σκίαση, ορίζουμε την περιοχή του χώρου πίσω από ένα εμπόδιο συνήθως αδιαφανές, που διακόπτει τη πορεία του φωτός. Επομένως με αυτό τον τρόπο είναι δυνατόν να μειώσουμε την ηλιακή ακτινοβολία όπου και όποτε επιθυμούμε, προστατεύοντας τη κατασκευή και το εσωτερικό της. Έτσι μπορούμε να περιορίσουμε το φυσικό φωτισμό που γίνεται ενοχλητικός κυρίως τους καλοκαιρινούς μήνες (ορατό φάσμα ηλιακού φωτός), αλλά και τις επιπτώσεις του μέσω της υπέρυθρης ακτινοβολίας (αόρατο φάσμα ηλιακού φωτός). Η τελευταία ειδικά είναι υπεύθυνη για την υπερθέρμανση των εσωτερικών χώρων με τα γνωστά σε όλους μας αποτελέσματα. Ελέγχοντας λοιπόν τη σκιά που ρίχνουμε σε ένα κτίριο, μπορούμε να βελτιώσουμε τη διαβίωση στο εσωτερικό του. Από τα παραπάνω προκύπτει σημαντική εξοικονόμηση ενέργειας διότι δεν χρησιμοποιείται κανένα μηχανικό μέσο για να επιτευχτεί αυτός ο σκοπός, παρά μόνο η αξιοποίηση φυσικών πηγών ενέργειας όπως ο ήλιος και ο άνεμος.
Εξωτερικά και εσωτερικά συστήματα σκίασης
Tα συστήματα σκίασης μπορούν να διαχωριστούν σε εξωτερικά και εσωτερικά, με τα τελευταία να είναι τα πιο απλά και γνωστά στο ευρύ κοινό. Πιο συγκεκριμένα, τα εσωτερικά συστήματα σκίασης έχουν τη μορφή κουρτίνας ή περσίδας και μπορεί να είναι κατασκευασμένα από ύφασμα, πλαστικό, αλουμίνιο, ακόμα και ξύλο. Ειδικά στα υφάσματα όμως με την ενσωμάτωση νέων τεχνολογιών, μπορεί ο καταναλωτής να προστατέψει πολύ αποτελεσματικά το εσωτερικό του σπιτιού του από τις βλαβερές ακτίνες UV, ειδικά αν επιλέξει υφάσματα SPC (solarprotectivecoating). Τα υφάσματα αυτά έχουν τη δυνατότητα να απορροφούν τη ζέστη αλλά και να μειώνουν την αντανάκλαση του ηλιακού φωτός, αφήνοντας μόνο τον ωφέλιμο φωτισμό να διεισδύσει.
Τα εξωτερικά συστήματα σκίασης όμως είναι που προσελκύουν το ενδιαφέρον τα τελευταία χρόνια, τόσο των μελετητών αρχιτεκτόνων όσο και των ευαισθητοποιημένων ιδιοκτητών, που καταφεύγουν σε αυτά για να αναβαθμίσουν ενεργειακά τα κτίρια τους. Έτσι, τα σκίαστρα, οι πέργκολες αλλά και οι τέντες αποτελούν συστήματα εξωτερικής σκίασης τα οποία ανήκουν στα παθητικά συστήματα ηλιοπροστασίας και κατ επέκταση στις μεθόδους φυσικού κλιματισμού των χώρων. Ας τα εξετάσουμε όμως ξεχωριστά:
Τέντες: Αποτελούν τη πιο παλιά, απλή και γνωστή μέθοδο σκίασης. Έχουν χαμηλό κόστος τοποθέτησης και ευκολία στο χειρισμό τους. Τα τελευταία χρόνια ελέγχονται και ηλεκτρικά στη λειτουργία τους, ενώ συχνά διαθέτουν και αισθητήρες ανέμου για να κλείνουν αυτόματα όταν η δύναμη του αέρα ξεπερνάει μια δεδομένη ένταση.
Πέργκολες: Είναι πιο «μόνιμες» κατασκευές και συναντούνται κυρίως σε μονοκατοικίες αλλά και δώματα πολυκατοικιών. Μπορεί να είναι κατασκευασμένες από ξύλο ή και από μπετό. Εκτός από το αισθητικό τους αποτέλεσμα στην όψη του κτιρίου συμβάλουν ενεργά και στη μόνωση του, καθώς απομακρύνουν σημαντικά τα ποσοστά της ηλιακής ακτινοβολίας λόγω αντανάκλασης.
Σκίαστρα: Εμφανίζονται όλο και πιο συχνά τα τελευταία χρόνια ειδικά σε νέες κατασκευές, αλλά κυρίως σε βιοκλιματικά κτίρια. Τοποθετούνται κάθετα στο επάνω μέρος των γυάλινων επιφανειών για να περιορίσουν το ποσοστό εκείνο της ακτινοβολίας που είναι προβληματικό, χωρίς να στερούν παράλληλα το οπτικό αποτέλεσμα των ενοίκων. Μπορούν να είναι σταθερά ή και με μεταβαλλόμενη κλίση που ελέγχεται από αισθητήρες φωτός. Σε βιοτεχνικά κτίρια, γραφεία ή και μοντέρνους βιομηχανικούς χώρους που το εξωτερικό μέρος αποτελείται από γυαλί, μπορούν να καλύψουν όλες τις εξωτερικές όψεις και να συνδυαστούν με αυτούς τους έξυπνους μηχανισμούς ελέγχου για μέγιστη εξοικονόμηση, ή και αυτονομία.
Πώς όμως όλα αυτά οδηγούν σε εξοικονόμηση ενέργειας;
Ένα απλός τρόπος για να γίνει αυτό κατανοητό είναι να εξετάσουμε τη λειτουργία τους στις δυο εποχές του χρόνου. Κατά τη διάρκεια του χειμώνα τα σκίαστρα βρίσκονται σε κλειστή θέση και λόγω της συμπληρωματικής θερμικής αντίστασή τους μειώνουν την ενεργειακή ζήτηση για θέρμανση, αφήνοντας παράλληλα περισσότερη ακτινοβολία να διεισδύσει στο κτίριο. Αντίστοιχα κατά τους καλοκαιρινούς μήνες όταν ανοίγουν, μέσω της αντανάκλασης του ηλιακού φωτός απομακρύνουν την περισσότερη ακτινοβολία και θερμική ενέργεια.
Μειώνουν τη θερμοκρασία έως και 15 βαθμούς κελσίου
Hεφαρμογή των συστημάτων σκίασης γίνεται πάντα σε συνδυασμό με τις ιδιαιτερότητες του κτιρίου που θα τοποθετηθούν, όπως η όψη, ο προσανατολισμός, η γεωγραφία του τόπου κτλ παράγοντες που συνεκτιμώνται από τους αρχιτέκτονες και μηχανικούς πλέον κατά τον αρχικό σχεδιασμό. Μελέτες έχουν δείξει ότι η θερμοκρασία στο εσωτερικό ενός κτιρίου με τοποθετημένα συστήματα σκίασης μπορεί να μειωθεί από 5 έως και 15 βαθμούς. Για να επιτευχθεί αυτό επιλέγουμε το είδος της σκίασης που ταιριάζει καλύτερα στο αρχιτεκτονικό προφίλ του κάθε κτιρίου και το εφαρμόζουμε προς τη μεριά ή τις μεριές εκείνες όπου η ηλιακή ακτινοβολία είναι εντονότερη (π.χ. νότος).
Η κλίση μπορεί να καθοριστεί από το γεωγραφικό πλάτος της περιοχής αλλά για μέγιστα αποτελέσματα μπορούν να τοποθετηθούν και αισθητήρες που ρυθμίζουν αυτόματα το άνοιγμα, το κλείσιμο ή και τη κλίση ανάλογα με την ώρα της ημέρας, την εποχή, αλλά και τις απαιτήσεις που έχουμε στο εσωτερικό του κτιρίου σε μία δεδομένη στιγμή. Με τον τρόπο αυτό αυξάνεται η οπτική άνεση σε φυσικό φωτισμό, εξοικονομούνται πόροι από τις λιγότερες ώρες χρήσης των κλιματιστικών, αλλά μειώνεται και η κατανάλωση ηλεκτρικού ρεύματος για τις ανάγκες φωτισμού και κλιματισμού. Ειδικά στην περίπτωση του «παντρέματος» των συστημάτων σκίασης με τα συστήματα διαχείρισης ενέργειας τα αποτελέσματα σε εξοικονόμηση βελτιστοποιούνται. Το λογισμικό των συστημάτων διαχείρισης θα αναλάβει τη λειτουργία των μηχανισμών εκείνων που ελέγχουν το άνοιγμα και το κλείσιμο των σκιάστρων με αποτέλεσμα την καλύτερη εκμετάλλευση των δυνατοτήτων τους για περισσότερες ώρες της ημέρας.
Νέες λύσεις μεγιστοποιούν την απόδοση
H πρόοδος των τελευταίων ετών στον τομέα της σκίασης είναι αξιοσημείωτη. Η ποιότητα των υλικών, των μηχανισμών και υπηρεσιών που παρέχονται είναι πολύ υψηλή που ακόμα και απλές βιοτεχνίες πλέον συμμορφώνονται με κάποιο είδους πιστοποιητικό ποιότητας προκειμένου να έχουν ανταγωνιστικά προϊόντα. Αυτό κυρίως αποτελεί καλό νέο για τους ιδιοκτήτες υφισταμένων κτισμάτων που αναζητούν κάποιο σύστημα που θα ανταποκρίνεται στις ανάγκες αλλά και στη τσέπη τους. Πρέπει όμως η κάθε επιλογή να γίνεται με βάση την πολύ σωστή ενημέρωση για τις δυνατότητες του κάθε προϊόντος, αλλά και τα αποτελέσματα του σε εξοικονόμηση, σε βάθος χρόνου. Όπως ισχύει πάντα και με όλα τα συστήματα εξοικονόμησης ενέργειας, η τελική τιμή επένδυσης καθορίζει και το αποτέλεσμα της επιλογής μας.
Γιατί να τοποθετήσει κανείς συστήματα σκίασης
Tα οφέλη από την εγκατάσταση συστημάτων σκίασης, είναι πάρα πολλά. Η ποιότητα άνεσης αναβαθμίζεται σε πολύ μεγάλο βαθμό, οι δαπάνες για τη λειτουργία του κτιρίου μειώνονται, η χρήση των ορυκτών πόρων περιορίζεται και τελικά όλα μαζί βοηθούν στη προστασία του περιβάλλοντος. Αξίζει λοιπόν να δοθούν κίνητρα για τέτοιου είδους επεμβάσεις στα κτίρια, ξεκινώντας με αρχικό κριτήριο την οικονομία. Είναι σίγουρο ότι για κάθε ευρώ που θα ξοδευτεί, η απόδοση θα είναι υπερδιπλάσια.
¶ρθρο του κ. Σταύρου Καραβασιλειάδη, Πολιτικού Μηχανικού της Ecoheating Hellas
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ
Δομικά υλικά από τον ειδικό ή από ένα γνωστό;
Διαλέξτε την ηλεκτρική συσκευή που πραγματικά χρειάζεστε
Εύκολα roof gardens και για προστασία από την βροχή!
Μηχανικός αερισμός: Για να ανασαίνει το σπίτι!
