Τα επίσημα στοιχεία των Ευρωπαϊκών Φορέων που παρακολουθούν την εξέλιξη των ΑΠΕ στην Ε.Ε. είναι ενδεικτικά της μεγάλης σημασίας που έχει η βιομάζα στο ενεργειακό μίγμα της Ευρώπης:
• Η Ε.Ε. αποτελεί το μεγαλύτερο παραγωγό pellet ξύλου παγκοσμίως, καθώς παρήγαγε 13,5 εκ. τόνους βιοκαυσίμου το 2014
• Η ηλεκτροπαραγωγή από στερεή βιομάζα στην ΕΕ ξεπέρασε τις 81.500 GWh το 2014.
• Περισσότερες από 14.500 μονάδες παραγωγής βιοαερίου είναι εγκατεστημένες στην Ε.Ε. το 2014, με την συνολική ισχύ τους να υπερβαίνει τα 7,8GWe.
Η ελληνική πραγματικότητα
Εκτιμάται ότι η αξιοποίηση της βιομάζας θα μπορούσε να ικανοποιήσει το 1/4 των συνολικών αναγκών ηλεκτροδότησης της χώρας.
- Βιοαέριο: Υπολογίζεται ότι μονάδες βιοαερίου ισχύος περί τα 50 MW, που σχετίζονται κυρίως με τη λειτουργία ΧΥΤΑ ή Κέντρων Επεξεργασίας Λυμάτων βρίσκονται σε λειτουργία σήμερα.
- Υγρά Βιοκαύσιμα: Η Ελλάδα είναι από τις ελάχιστες χώρες της Ε.Ε. που δεν παράγεται βιοαιθανόλη, ενώ ακόμα και οι ποσότητες βιοντίζελ που παράγονται αφορούν πρώτης γενιάς βιοκαύσιμο.
- Στερεή Βιομάζα: Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός ότι δεν υπάρχει στη χώρα μας καθόλου παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από στερεή βιομάζα - φαινόμενο που απαντάται μόνο σε άλλα 2 (Κύπρος&Μάλτα) από τα 28 μέλη της ΕΕ.
- Πέλετ: Με δυναμικότητα που ξεπερνά τους 130.000 τόνους/έτος αλλά πραγματική παραγωγή το 2014 ίση με περίπου 36.000 τόνους, γίνεται φανερό πως υπάρχουν οι προϋποθέσεις για την περαιτέρω διείσδυση των pellet στο ενεργειακό μίγμα της χώρας.
- Προηγμένα συνθετικά καύσιμα (Advanced synthetic fuels-Fischer Tropsch fuels):
Αν και στην Ε.Ε. υπάρχουν ήδη πιλοτικές μονάδες που λειτουργούν και εξετάζουν την βελτιστοποίηση των συνθετικών καυσίμων, στην Ελλάδα υπάρχει μόνο ερευνητική δραστηριότητα που απαιτεί ενίσχυση και στήριξη.
Προϋποθέσεις για την ανάπτυξη της βιομάζας στην Ελλάδα
Στο πλαίσιο της Διαβούλευσης επί του Νέου Σχεδίου Νόμου για τις ΑΠΕ, τον Μάρτιο του 2016, η Ελληνική Εταιρεία Ανάπτυξης Βιομάζας κατέθεσε τις εξής παρατηρήσεις:
1Διαχωρισμός της βιομάζας και της βιοενέργειας από τον επιδιωκόμενο στόχο IRR 9-10%, συνυπολογίζωντας τα διακριτά πολυεπίπεδα οφέλη που έχει σαν επένδυση
2Να μην τίθεται -σε πρώτη φάση τουλάχιστον- όριο για τη μέγιστη επιτρεπόμενη εγκατεστημένη ισχύ από βιομάζα και βιοαέριο στη χώρα.
3Δημιουργία ξεχωριστής κατηγορίας έργων για παραγωγή ενέργειας από βιορευστά, καθώς πρόκειται για τεχνολογία με σημαντικά διακριτά χαρακτηριστικά από τη συμβατική καύση
4Επαναφορά των ορίων ισχύος που υπήρχαν στον Ν.4254/14 (<1MWe & > 1MWe)
5Η ως ανωτέρω επαναφορά των ορίων ισχύος θα έχει, επί της ουσίας, νόημα μόνο αν συνοδεύεται με τη θέση σε ισχύ Τιμής Αναφοράς παραπλήσιας με εκείνη του Ν.4254/14 (195 ¤/MWh για την καύση)
6Ιδίως, δε, για την περίπτωση των βιορευστών (π.χ. αεριοποίηση) προτείνεται η τιμή αναφοράς να είναι ίδια με εκείνη του βιοαερίου.
7Παράλληλα, μέσω της Τιμής Αναφοράς, πρέπει να δίνεται κίνητρο και για την συμπαραγωγή (μέσω κάποιου σχετικού bonus στην πωλούμενη θερμική ενέργεια) καθώς αυτό, ως Βέλτιστη Διαθέσιμη Πρακτική, συμβαδίζει με την Ευρωπαϊκή νομοθεσία περί ενεργειακής αποδοτικότητας.
8Πρέπει να παραμείνουν στο προηγούμενο καθεστώς ενίσχυσης (βάσει του Ν.4254/14) όσα έργα έχουν καταθέσει τις προβλεπόμενες εγγυητικές επιστολές προς του αρμόδιους Διαχειριστές μέχρι 31.12.15
Επιπλέον απαραίτητες ενέργειες για την ανάπτυξη της βιομάζας στη χώρα μας δε, είναι και οι εξής:
1Επιχορήγηση μετατροπής ή αντικατάστασης καυστήρων πετρελαίου από πιστοποιημένα συστήματα καυστήρα-λέβητα πέλλετ για τις περιοχές που δεν διαθέτουν ενεργό δίκτυο φυσικού αερίου
2Αναγνώριση επίσημων φορέων – εργαστηρίων πιστοποίησης στερεών βιοκαυσίμων, σε συνεργασία πιθανά με ΥΠΑΠΕΝ, ΚΑΠΕ, ΙΤΕΣΚ, ΕΛΕΑΒΙΟΜ και Πολυτεχνεία που να εφαρμόζουν ελέγχους, μετρήσεις και πιστοποιήσεις προϊόντων βιομάζας και συσκευών.
3Δημιουργία επίσημου Μητρώου Παραγωγών και Μητρώου Εμπόρων Στερεών Βιοκαυσίμων με ανάρτηση στις ιστοσελίδες ΥΠΑΝ και ΕΛΕΑΒΙΟΜ (π.χ. κατά τα πρότυπα του Μητρώου Ενεργειακών Επιθεωρητών)
4Αυστηρή εφαρμογή της υφιστάμενης περιβαλλοντικής νομοθεσίας για την ορθή διαχείριση υπολειμμάτων φυτικής ή ζωικής παραγωγής
5Σταδιακή χωροθέτηση «πράσινων σημείων» για την υποχρεωτική συλλογή αγροτικών υπολειμμάτων (κατά τα πρότυπα του νέου Σχεδίου Διαχείρισης Αποβλήτων) ώστε να είναι δυνατή η ευκολότερη πρόσβαση σε βιομάζα και η αξιοποίηση της μέσω της κυκλικής οικονομίας
6Ενίσχυση της εγχώριας έρευνας για την ανάπτυξη συνθετικών καυσίμων και κυτταρινικής αιθανόλης από πηγές βιομάζας ώστε να δημιουργηθεί μακροπρόθεσμα ελληνική τεχνογνωσία ικανή να μετατρέψει τα αποτελέσματα των ερευνών σε νέες επενδύσεις με μεγάλη προστιθέμενη αξία για την ελληνική οικονομία.
«η αξιοποίηση
της βιομάζας θα μπορούσε να ικανοποιήσει το 1/4
των συνολικών αναγκών ηλεκτροδότησης
της χώρας».
Συμπερασματικά
Η πλήρης αξιοποίηση των δυνατοτήτων που προσφέρει ο κλάδος της βιομάζας για τη χώρα μας, δεν αποτελεί μόνο περιβαλλοντική ευθύνη και υποχρέωση, αλλά και μια εξαιρετική ευκαιρία ανασυγκρότησης του οικονομικού μοντέλου ανάπτυξης της αγροτικής, και όχι μόνο, οικονομίας.