Be cool… και στη ζέστη!

Η κύρια παράμετρος που πρέπει να ληφθεί υπόψη για την αγορά ενός κλιματιστικού είναι η ισχύς. Η πιο συνήθης μονάδα μέτρησης της ισχύος στα κλιματιστικά είναι τα BTU (British Thermal Unit). 

Για να υπολογιστεί η απαιτούμενη ισχύς του κλιματιστικού, πρέπει να ληφθούν υπόψη μια σειρά παραμέτρων με πιο σημαντικές να είναι:

- Ο όγκος του χώρου που πρέπει να κλιματιστεί

- Η ύπαρξη ή όχι μόνωσης στο κτίριο και ο τύπος των κουφωμάτων 

- Ο προσανατολισμός και ο όροφος του χώρου

- Ο αναμενόμενος αριθμός ανθρώπων και η συνολική ισχύς των ηλεκτρικών συσκευών που βρίσκονται στο χώρο

Παρ όλα αυτά δεν πρέπει να επιλέγεται κλιματιστικό με πολύ μεγαλύτερη ισχύ από την απαιτούμενη, καθώς θα ενεργοποιείται και απενεργοποιείται με πολύ μεγάλη συχνότητα και ως αποτέλεσμα θα είναι μη αποδοτικό από πλευράς κατανάλωσης. Εμπειρικά έχει προκύψει ο πίνακας 1 που χρησιμοποιείται για τη σωστή διαστασιολόγηση του συστήματος και την αποφυγή αγοράς υπερβολικά ή λίγο ισχυρής μονάδας.

Η κατανάλωση του κλιματιστικού είναι άμεσα συνδεδεμένη με την ονομαστική ισχύ του, αλλά και με την ενεργειακή κλάση στην οποία ανήκει. Η Ενεργειακή Κλάση είναι η ταξινόμηση των κλιματιστικών μονάδων ανάλογα με την κατανάλωση ενέργειας. 

Η κοινοτική νομοθεσία επιβάλλει όλα τα νέα κλιματιστικά να έχουν ετικέτα με την «ενεργειακή σήμανση» της συσκευής. Η ταξινόμηση γίνεται σε επτά διαφορετικές κατηγορίες, από A έως G, με την Α να δηλώνει την πιο αποδοτική μονάδα και την G την λιγότερη αποδοτική, που θα πρέπει σε κάθε περίπτωση να αποφεύγεται. Συνήθως ενδείκνυται η επιλογή ενεργειακή κλάσης Α+ ή έστω Α. 

Η κατηγοριοποίησή τους γίνεται με βάση την ενεργειακή τους απόδοση, δηλαδή το ωφέλιμο ποσό ενέργειας που ελευθερώνουν στο χώρο, σε σχέση με αυτό που καταναλώνουν.

Για την κατάταξη των κλιματιστικών στην ενεργειακή κλάση που αντιστοιχούν, λαμβάνεται υπόψη ο εποχιακός βαθμός ενεργειακής απόδοσης σε ψύξη (Seasonal Energy Efficiency Ratio, SEER), ενώ για την περίπτωση κλιματιστικών με λειτουργία θέρμανσης υπολογίζεται και ο εποχιακός βαθμός ενεργειακής απόδοσης σε θέρμανση (Seasonal Coefficient Of Performance-SCOP).

Η τιμή του δείκτη SEER μιας κλιματιστικής μονάδας είναι η ψυκτική ισχύς κατά τη διάρκεια μίας περιόδου που απαιτείται ψύξη, διαιρεμένη με την συνολική ηλεκτρική κατανάλωση ενέργειας κατά τη διάρκεια της ίδιας περιόδου. 

Όσο υψηλότερη είναι η τιμή του SEER, τόσο πιο ενεργειακά αποδοτικό είναι το σύστημα. Με αυτό τον τρόπο, μπορεί να υπολογιστεί και ένα εκτιμώμενο κόστος λειτουργίας. 

Ομοίως, ο δείκτης SCOP υπολογίζεται από το κλάσμα της θέρμανσης που παρέχεται προς την ηλεκτρική ενέργεια που καταναλώνεται. 

Το γεγονός ότι, ένα κλιματιστικό έχει ενεργειακή κλάση Α στη λειτουργία της ψύξης, δεν συνεπάγεται κατ ανάγκη ότι, έχει και την ίδια ενεργειακή κλάση κατά τη λειτουργία της θέρμανσης. 

Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή νομοθεσία και ακολουθώντας την νέα κατηγοριοποίηση που ισχύει από τις αρχές του 2013, ανάλογα με το SEER και το SCOP του κλιματιστικού συστήματος κατατάσσεται στην αντίστοιχη κατηγορία σύμφωνα με την κατηγοριοποίηση του πίνακα 2. Ωστόσο πρέπει να τονιστεί ότι μέχρι τα τέλη του 2012 η ετικέτα που ήταν επιβεβλημένο από την Ευρωπαϊκή Ένωση να χρησιμοποιείται, ήταν διαφορετική και αντί των συντελεστών SEER και SCOP χρησιμοποιούνταν οι EER και COP αντίστοιχα. Οι τιμές αυτές δεν πρέπει να λαμβάνονται υπόψη καθώς μπορεί να οδηγήσουν σε αγορά κλιματιστικού διαφορετικής ενεργειακής κατηγορίας από την επιθυμητή.

Οι νέοι αυτοί δείκτες χρησιμοποιούνται καθώς μπορούν να δώσουν μια πιο ακριβή εκτίμηση της πραγματικής απόδοσης του κλιματιστικού συστήματος. Αυτό οφείλεται και στο τρόπο με τον οποίο γίνεται ο προσδιορισμός της απόδοσης. 

Πιο συγκεκριμένα, η τιμή του COP προσδιορίζει την απόδοση μίας συσκευής σε ένα σημείο μέτρησης: +7°C εξωτερικά, 20°C εσωτερικά, με το συμπιεστή υπό πλήρες φορτίο. 

Αντίθετα, για τον υπολογισμό της τιμής του SCOP χρησιμοποιείται η εποχιακή απόδοση μίας συσκευής θεωρώντας 5 σημεία μέτρησης: -10°C, -7°C, +2°C, +7°C, +12°C εξωτερικά, 20°C εσωτερικά, διαφορετικές ταχύτητες συμπιεστή (υπό πλήρες φορτίο και υπό μερικό φορτίο), η βοηθητική κατανάλωση (κλειστός θερμοστάτης, κλειστή συσκευή), αλλά και οι συνθήκες θερμοκρασίας (αριθμός ωρών ανά εξωτερική θερμοκρασία) ανάλογα με την κλιματική ζώνη. 

Η κλίμακα ενεργειακής απόδοσης σήμερα εκτείνεται από το A μέχρι το G, ενώ μέχρι τις αρχές του 2019, θα έχουν σταδιακά εξαλειφθεί οι κατηγορίες E, F και G, ενώ ταυτόχρονα θα εδραιωθούν οι κατηγορίες Α+++ μέχρι Α+. Εδώ πρέπει να σημειωθεί ότι, ήδη στην αγορά κυκλοφορούν κλιματιστικά με ενεργειακή απόδοση μεγαλύτερη από Α++. 

Να σημειωθεί ότι, η επιλογή μιας μονάδας με υψηλή ενεργειακή απόδοση Α+ και η χρήση της τεχνολογίας inverter μπορεί να επιφέρουν εξοικονόμηση λειτουργικού κόστους έως και 50% σε σχέση με μια συμβατική μονάδα σταθερών στροφών και Ενεργειακής Κλάσης Β.

Ο δείκτης SCOP για τη λειτουργία θέρμανσης υπολογίζεται ανάλογα με την κλιματική ζώνη, λαμβάνοντας υπόψη τρεις διαφορετικούς τύπους κλίματος. 

Η μορφή της ετικέτας ενεργειακής απόδοσης ενός κλιματιστικού φαίνεται στο επόμενο σχήμα.

BTU: Μονάδα μέτρησης της ενέργειας στο Αγγλοσαξωνικό Σύστημα Μέτρησης. BTU = British Thermal Unit = Βρετανική Θερμική Μονάδα.  1000 BTU αντιστοιχούν σε 0,293kWh.  

Βαθμός ενεργειακής απόδοσης σε ψύξη (ΕΕR): Βαθμός ενεργειακής απόδοσης EER- Energy Efficiency Ratio- της συσκευής κατά τη λειτουργία ψύξης υπό πλήρες φορτίο, είναι ο λόγος της αποδιδόμενης ψύξης προς την καταναλισκόμενη ηλεκτρική ισχύ. Όσο μεγαλύτερη είναι η τιμή του λόγου, τόσο πιο ενεργειακά αποδοτική είναι η συσκευή. 

Βαθμός ενεργειακής απόδοσης σε θέρμανση (COP): Βαθμός ενεργειακής απόδοσης COP -Coefficient Of Performance- Είναι ο λόγος της αποδιδόμενης θερμότητας προς την καταναλισκόμενη ηλεκτρική ενέργεια. Όσο μεγαλύτερος ο COP, τόσο πιο αποδοτικό είναι το προϊόν.

Ενεργειακή κλάση: Ενεργειακή κλάση ή Κατηγορία. Κυμαίνεται από Α+++ έως G. Σύστημα σήμανσης της Ενεργειακής απόδοσης των Οικιακών συσκευών για την εύκολη και γρήγορη αξιολόγηση μιας συσκευής από τους καταναλωτές. Η κατηγορία Α+++ είναι η πιο αποδοτική, ενώ η κατηγορία G η λιγότερο. Η σήμανση είναι υποχρεωτική για όλες τις συσκευές που πωλούνται στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Ιονιστής: Φίλτρο προηγμένης ηλεκτρονικής τεχνολογίας. Ο ιονιστής χρησιμοποιώντας ηλεκτρικά πεδία απελευθερώνει θετικά και αρνητικά ιόντα στον αέρα που εξουδετερώνουν βακτήρια και ιούς, ενώ παράλληλα συγκρατεί σκόνη, οσμές και αιωρούμενα σωματίδια

Inverter: Η λειτουργία inverter, ελέγχει αναλογικά την ισχύ του κλιματιστικού, τροποποιώντας τη συχνότητα του ρεύματος τροφοδότησης  ή την έντασή του. Έτσι εξασφαλίζεται ομαλή γραμμική μεταβολή της ταχύτητας περιστροφής του συμπιεστή. Αυτό επιτρέπει την εναρμόνιση της ψυκτικής και της θερμικής ισχύος με τις εκάστοτε απαιτούμενες πραγματικές συνθήκες λειτουργίας. Όταν η θερμοκρασία του κλιματιζόμενου χώρου διαφέρει κατά πολύ από την ρυθμισμένη θερμοκρασία, το κλιματιστικό λειτουργεί με την μέγιστη ισχύ, εξασφαλίζοντας την γρήγορη επίτευξη της επιθυμητής θερμοκρασίας. Μόλις επιτευχθεί η επιθυμητή θερμοκρασία στον κλιματιζόμενο χώρο, ο συμπιεστής ρυθμίζει με ακρίβεια την ισχύ για τη διατήρηση της επιθυμητής θερμοκρασίας.

Multi Split: Πρόκειται για κλιματιστικά και συσκευές θέρμανσης που εξοικονομούν ενέργεια σε σημαντικά ποσοστά. Χρησιμοποιούν δύο ή τρεις εσωτερικές μονάδες που είναι τοποθετημένες σε ξεχωριστούς χώρους, προκειμένου να ελέγχουν τη θερμοκρασία μεμονωμένα και με ακρίβεια.

SCOP: Seasonal Coefficient of Performance. Είναι η θερμική ισχύς κατά τη διάρκεια μιας περιόδου που απαιτείται θέρμανση, διαιρεμένη με την συνολική ηλεκτρική κατανάλωση ενέργειας κατά τη διάρκεια της ίδιας περιόδου. Όσο υψηλότερη είναι η τιμή του SCOP, τόσο πιο ενεργειακά αποδοτικό είναι το σύστημα.

SEER: Seasonal Enenrgy Efficiency Ratio. Είναι η ψυκτική ισχύς κατά τη διάρκεια μιας περιόδου που απαιτείται ψύξη, διαιρεμένη με την συνολική ηλεκτρική κατανάλωση ενέργειας κατά τη διάρκεια της ίδιας περιόδου. Όσο υψηλότερη είναι η τιμή του SEER, τόσο πιο ενεργειακά αποδοτικό είναι το σύστημα.

Σταθερών στροφών κλιματιστικά: Οι μονάδες Σταθερών Στροφών είναι μονάδες σταθερής απόδοσης και διαθέτουν συμπιεστές που ξεκινούν ή σταματούν την λειτουργία τους, ανάλογα με την θερμοκρασία του κλιματιζόμενου χώρου, δηλαδή ένας θερμοστάτης ελέγχει την λειτουργία του συμπιεστή με βάση την επιθυμητή θερμοκρασία.

Wi-Fi: Γνωστά και ως τοπικά δίκτυα ασύρματης πρόσβασης. Με αυτήν την τεχνολογία οι χρήστες μπορούν να συνδέονται στο Διαδίκτυο αλλά και με ασύρματες συσκευές, σε μια δεδομένη περιοχή.