Οικονομία στην κουζίνα

Η κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας στα νοικοκυριά είναι σημαντική ιδιαίτερα αν σκεφτεί κανείς ότι το 67,3% της ενέργειας που καταναλώνεται οφείλεται στις βασικές οικιακές συσκευές που όλοι χρησιμοποιούμε.

Με την οικονομική κρίση που διανύει η χώρα, τα περισσότερα νοικοκυριά προσπαθούν να μειώσουν την κατανάλωση ηλεκτρικού ρεύματος, εξοικονομώντας χρήματα για να καλύψουν και άλλες καθημερινές ανάγκες του νοικοκυριού.

Η ηλεκτρική ενέργεια που καταναλώνει ένα νοικοκυριό μπορεί να μειωθεί με διάφορους τρόπους, όπως:

- τη σωστή χρήση και συντήρηση των ηλεκτρικών οικιακών συσκευών

- τη λειτουργία των ηλεκτρικών οικιακών συσκευών σε περιόδους με μειωμένο κόστος ενέργειας (π.χ. κατά τις νυχτερινές ώρες)

- τη αντικατάσταση παλαιών ή/και ενεργοβόρων ηλεκτρικών οικιακών συσκευών με νέες ενεργειακά πιο αποδοτικές.

Ο τελευταίος τρόπος αποτελεί μια ευρέως διαδεδομένη πρακτική τα τελευταία χρόνια, καθώς οι λευκές συσκευές που ανήκουν στις υψηλότερες ενεργειακές κλάσεις μπορούν να φέρουν εντυπωσιακά αποτελέσματα στον τομέα της εξοικονόμησης ενέργειας και της μείωσης του κόστους χρήσης – και, επομένως, στο κόστος του λογαριασμού του ηλεκτρικού.

Κάποιες από τις πλέον αποδοτικές λευκές συσκευές αυτής της κατηγορίας μπορούν να εξασφαλίσουν μείωση της κατανάλωσης έως και 80%!

Αυτό σημαίνει ότι η αντικατάσταση της παλιάς συσκευής μας με μια νέα, υψηλότερης ενεργειακής κλάσης, μπορεί να αποδειχθεί συμφέρουσα οικονομική επιλογή με το κόστος αγοράς να αποσβένεται, σε βάθος χρόνου από την εξοικονόμηση. Και αυτό γιατί, όπως θα δείτε και στα στοιχεία που ακολουθούν το κόστος λειτουργίας μιας ηλεκτρικής οικιακής συσκευής, εξαρτάται άμεσα από την ενεργειακή αποδοτικότητά της.

Φυσικά, ακόμη και οι συγκεκριμένες συσκευές απαιτούν σωστή συντήρηση και χρήση, προκειμένου να αποδώσουν τα μέγιστα, διατηρώντας παράλληλα σε χαμηλά επίπεδα την κατανάλωση ρεύματος.

Ενεργειακή απόδοση και οικονομία

Προκειμένου να μειωθεί ακόμα περισσότερο η κατανάλωση ενέργειας σε ένα νοικοκυριό, η αντικατάσταση παλαιών ή/και ενεργοβόρων ηλεκτρικών οικιακών συσκευών με νέες ενεργειακά πιο αποδοτικές κρίνεται απαραίτητη. Η σωστή επιλογή μιας τέτοιας ηλεκτρικής οικιακής συσκευής, η οποία θα καλύπτει τις ανάγκες του νοικοκυριού, θα αποδειχθεί συμφέρουσα σε βάθος χρόνου.

Το κόστος λειτουργίας είναι ένας σημαντικός παράγοντας που θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη κατά την επιλογή μιας ηλεκτρικής οικιακής συσκευής. Οι συσκευές υψηλότερης ενεργειακής απόδοσης συνήθως έχουν σχετικά μεγαλύτερο κόστος αγοράς από τις συσκευές χαμηλότερης ενεργειακής απόδοσης. Όμως, το κόστος λειτουργίας των πρώτων, κατά τη διάρκεια ζωής τους, αναμένεται να είναι σημαντικά μικρότερο.

Η ενεργειακή ετικέτα είναι ένα εργαλείο που μπορούν να χρησιμοποιούν οι καταναλωτές για να πραγματοποιούν συμφέρουσες αγορές, καθώς παρέχει χρήσιμες πληροφορίες για το κόστος λειτουργίας μιας συσκευής, καθώς και για τα βασικά τεχνικά της χαρακτηριστικά.

Χρησιμοποιείται από τη δεκαετία του ’90 για να κατατάξει τις ηλεκτρικές οικιακές συσκευές με βάση την ενεργειακή τους απόδοση. Η πιο ενεργειακά αποδοτική συσκευή ανήκει στην υψηλότερη τάξη ενεργειακής απόδοσης (που είναι χρωματισμένη με έντονο πράσινο χρώμα), ενώ η λιγότερο αποδοτική συσκευή ανήκει στην χαμηλότερη τάξη ενεργειακής απόδοσης (που είναι χρωματισμένη με έντονο κόκκινο χρώμα).

Η νέα ενεργειακή ετικέτα

Η νέα ενεργειακή ετικέτα για τις ηλεκτρικές οικιακές συσκευές είναι γεγονός. Η Ευρωπαϊκή οδηγία 2010/30/ΕΕ και οι σχετικοί κανονισμοί αλλάζουν το σύστημα της ενεργειακής σήμανσης και την ενεργειακή ετικέτα για ψυγεία, καταψύκτες, ψυγειοκαταψύκτες, πλυντήρια ρούχων, πλυντήρια πιάτων, στεγνωτήρια ρούχων, τηλεοράσεις, ηλεκτρικούς λαμπτήρες, κλιματιστικές συσκευές και συσκευές αποθήκευσης κρασιών (συντηρητές κρασιών).

Από τις παραπάνω κατηγορίες προϊόντων, οι συσκευές που χρησιμοποιούνται σε ένα τυπικό ελληνικό νοικοκυριό είναι τα ψυγεία, οι καταψύκτες, οι ψυγειοκαταψύκτες, τα πλυντήρια ρούχων και πιάτων και οι ηλεκτρικοί φούρνοι. Οι ηλεκτρικοί φούρνοι φέρουν την παλιά ενεργειακή ετικέτα, ενώ όλες οι άλλες συσκευές φέρουν τη νέα ενεργειακή ετικέτα. Η κατανάλωση ενέργειας στην κουζίνα είναι ιδιαίτερα σημαντική, καθώς χρησιμοποιούνται ηλεκτρικές συσκευές αυξημένης κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας.

Στη νέα ενεργειακή ετικέτα:

(α) έχουν προστεθεί τρεις νέες τάξεις υψηλότερης ενεργειακής απόδοσης: A+, A++ και A+++,

(β) έχουν καταργηθεί οι τάξεις χαμηλότερης ενεργειακής απόδοσης (G, F και E αντίστοιχα),

(γ) η κατάταξη των συσκευών έχει γίνει σύμφωνα με μία εγκυρότερη εκτίμηση της ετήσιας χρήσης τους από ένα νοικοκυριό,

(δ) έχουν περιληφθεί νέες πληροφορίες (π.χ. στοιχεία για την ετήσια κατανάλωση ηλεκτρικού ρεύματος και νερού στα πλυντήρια ρούχων και πιάτων),

(ε) οι πληροφορίες είναι απλούστερες και παρουσιάζονται με τη βοήθεια εικόνων (εικονογραμμάτων).

Οι πρόσφατες απαιτήσεις που έχει επιβάλει ο οικολογικός σχεδιασμός για τις ηλεκτρικές οικιακές συσκευές έχουν συνεκτιμηθεί στη διαμόρφωση της νέας ενεργειακής ετικέτας.

Οι διαφορές στην κατανάλωση

Ψυγειοκαταψύκτες

Η λειτουργία ενός ψυγειοκαταψύκτη ενεργειακής τάξης Α+++ εξοικονομεί περίπου 60% ηλεκτρική ενέργεια σε σχέση με μία συσκευή ενεργειακής τάξης Α ίδιου μεγέθους και άλλων χαρακτηριστικών. Επιπλέον, η λειτουργία ενός ψυγειοκαταψύκτη ενεργειακής τάξης Α+++ εξοικονομεί περίπου 80% ηλεκτρική ενέργεια σε σχέση με μία παλαιότερη συσκευή ενεργειακής τάξης D ίδιου μεγέθους και άλλων χαρακτηριστικών. Η ετήσια κατανάλωση και το ετήσιο κόστος ηλεκτρικής ενέργειας για ψυγειοκαταψύκτες διαφορετικής ενεργειακής απόδοσης αποτυπώνεται στον σχετικό πίνακα.

Πλυντήρια ρούχων

Η λειτουργία ενός πλυντηρίου ρούχων ενεργειακής τάξης A+++ εξοικονομεί περίπου 32% ηλεκτρική ενέργεια σε σχέση με μία συσκευή ενεργειακής τάξης Α ίδιου μεγέθους και άλλων χαρακτηριστικών. Η ετήσια κατανάλωση και το ετήσιο κόστος ηλεκτρικής ενέργειας για πλυντήρια ρούχων διαφορετικής ενεργειακής απόδοσης αποτυπώνεται στον παρακάτω πίνακα:

Πλυντήρια πιάτων

Η λειτουργία ενός πλυντηρίου πιάτων ενεργειακής τάξης A+++ εξοικονομεί περίπου 30% ηλεκτρική ενέργεια σε σχέση με μία συσκευή ενεργειακής τάξης Α ίδιου μεγέθους και άλλων χαρακτηριστικών. Η ετήσια κατανάλωση και το ετήσιο κόστος ηλεκτρικής ενέργειας για πλυντήρια πιάτων διαφορετικής ενεργειακής απόδοσης αποτυπώνεται στον παρακάτω πίνακα:

Ηλεκτρικοί φούρνοι

Η λειτουργία ενός ηλεκτρικού φούρνου ενεργειακής τάξης A εξοικονομεί περίπου 43% ηλεκτρική ενέργεια σε σχέση με μία συσκευή ενεργειακής τάξης D ίδιου μεγέθους και άλλων χαρακτηριστικών. Η κατανάλωση και το κόστος ηλεκτρικής ενέργειας για ηλεκτρικούς φούρνους διαφορετικής ενεργειακής απόδοσης αποτυπώνεται στον παρακάτω πίνακα:

Tip

Για την αποφυγή της άσκοπης κατανάλωσης ενέργειας, θα πρέπει να επιλέγεται συσκευή κατάλληλου μεγέθους και όχι μεγαλύτερου. Η αγορά ενεργειακά αποδοτικών αλλά μεγαλύτερου μεγέθους συσκευών θα πρέπει να αποφεύγεται, καθώς η χρήση τους θα έχει ως αποτέλεσμα την επιπλέον κατανάλωση ενέργειας.

Τι προσφέρει μια κιλοβατώρα (kWh)

H Κιλοβατώρα (kWh) χρησιμοποιείται ως μονάδα ηλεκτρικής ενέργειας. Όταν ένας καταναλωτής αγοράζει ηλεκτρική ενέργεια, ο προμηθευτής του χρεώνει την ποσότητα της ηλεκτρικής ενέργειας ή το ποσό των μονάδων kWh που καταναλώνει.

Μία κιλοβατώρα (1 kWh) ισούται με χίλια Watt για μία ώρα (1kWh=1000W/h). Με λίγα λόγια 1 kWh προσφέρει:

- περίπου 1 ημέρα λειτουργίας ενός ψυγείου ενεργειακής τάξης Α

- περίπου 36 ώρες φως από ένα λαμπτήρα εξοικονόμησης 28 W (απόδοση 100W)

- περίπου 0,5 ώρα σκούπισμα με ηλεκτρική σκούπα 2000 W

Το κέρδος του καταναλωτή

Τόσο το κόστος λειτουργίας όσο και το κόστος αγοράς είναι παράμετροι που θα πρέπει να συνυπολογίζονται κατά την αγορά μιας ηλεκτρικής οικιακής συσκευής προκειμένου να γίνει η πλέον συμφέρουσα επιλογή. Όσο περισσότερες οι ώρες λειτουργίας μιας συσκευής τόσο πιο καθοριστικό είναι το κόστος λειτουργίας κατά την επιλογή της. Έτσι, στην περίπτωση μιας ψυκτικής συσκευής, η οποία λειτουργεί σε 24ωρη βάση, η επιλογή μιας ενεργειακά πιο αποδοτικής συσκευής κρίνεται απαραίτητη. Επίσης, στην περίπτωση μιας πολυμελούς οικογένειας, η οποία έχει αυξημένες ανάγκες, η επιλογή ενός ενεργειακά πιο αποδοτικού πλυντηρίου ρούχων και πλυντηρίου πιάτων κρίνεται απαραίτητη. Η αντικατάσταση μιας ηλεκτρικής οικιακής συσκευής με μία κατάλληλου μεγέθους ενεργειακά πιο αποδοτική, είναι πρακτικά αυτοχρηματοδοτούμενη εφόσον η επιλογή βασιστεί σε σωστά κριτήρια. Η απόσβεση του κόστους αγοράς είναι τόσο γρηγορότερη όσο μικρότερο είναι το κόστος λειτουργίας της συσκευής.

Οι παράμετροι της οικονομίας

Με βάση τα παραπάνω θα πρέπει να τονιστεί ότι ο καταναλωτής:

- μπορεί να εξοικονομήσει ενέργεια και χρήματα στην κουζίνα εφαρμόζοντας απλές συμβουλές για τη σωστή χρήση και λειτουργία των ηλεκτρικών οικιακών του συσκευών

- θα πρέπει να μελετήσει τις ανάγκες του νοικοκυριού του ώστε να επιλέξει συσκευές κατάλληλου μεγέθους και τεχνικών χαρακτηριστικών

- μπορεί να χρησιμοποιήσει τη νέα ενεργειακή ετικέτα σαν ένα εργαλείο για την επιλογή οικονομικότερων και ενεργειακά αποδοτικότερων ηλεκτρικών οικιακών συσκευών

- μπορεί να ζητήσει τη βοήθεια των πωλητών στα καταστήματα λιανικής προκειμένου να επιλέξει σωστά μεταξύ διαφορετικών προϊόντων.

Ο ενημερωμένος καταναλωτής είναι τελικά ένας κερδισμένος καταναλωτής. Η εξοικονόμηση ενέργειας θα έχει θετικό αντίκτυπο τόσο στην τσέπη του όσο και στο περιβάλλον, καθώς θα συμβάλλει στη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα που εκλύονται στην ατμόσφαιρα.

Συμβουλές εξοικονόμησης

Ακολουθώντας απλές καθημερινές συμβουλές για τη σωστή χρήση, συντήρηση και λειτουργία των ηλεκτρικών οικιακών συσκευών, ένας καταναλωτής μπορεί να μειώσει την κατανάλωση ενέργειας στο νοικοκυριό του κατά 15-20% τουλάχιστον. Κάθε συσκευή, άλλωστε, κρύβει τα δικά της «μυστικά» χρήσης, προκειμένου να μειώσει την κατανάλωσή της σε ενέργεια.

Ψυκτικές συσκευές (ψυγεία, καταψύκτες, ψυγειοκαταψύκτες)

- τοποθέτηση της συσκευής σε κατάλληλο σημείο της κουζίνας, μακριά από πηγές θερμότητας (π.χ. φούρνο ή θερμαντικά σώματα), καθώς η υψηλή θερμοκρασία μπορεί να αυξήσει την κατανάλωση ενέργειας μέχρι και 30%.

- τοποθέτηση της πλάτης της συσκευής σε απόσταση 5-10 εκ. από τον τοίχο.

- τακτικό ξεσκόνισμα των σωληνώσεων (πλέγμα) στη πίσω πλευρά της συσκευής.

- ελαχιστοποίηση του άσκοπου ανοίγματος της πόρτας.

- τακτική απόψυξη στις συσκευές που δε δια-θέτουν λειτουργία αυτόματης απόψυξης, κα-θώς πάχος πάγου 5 χιλιοστών μπορεί να αυ-ξήσει την κατανάλωση ενέργειας κατά 30%.

- αποφυγή τοποθέτησης ζεστών φαγητών στο θάλαμο ψύξης.

- σωστή ρύθμιση του θερμοστάτη προκειμέ-νου να αποφεύγεται η υπερβολική ψύξη.

- περιοδική αλλαγή του λάστιχου της πόρτας.

- κατά περιόδους μεγάλης απουσίας η συσκευή θα πρέπει βγαίνει από την πρίζα.

Πλυντήρια ρούχων/πιάτων

- σωστή εγκατάσταση και συντήρηση.

- χρήση κατάλληλου προγράμματος (όχι υπερβολικά υψηλές θερμοκρασίες).

- χρήση απορρυπαντικών μέγιστης αποδοτικότητας σε χαμηλές θερμοκρασίες.

- χρήση με πλήρες φορτίο.

- διατήρηση του φίλτρου σε καθαρή κατά-σταση και έλεγχος του σωλήνα παροχής νερού στο σημείο σύνδεσης.

Ηλεκτρικές κουζίνες/φούρνοι

- χρήση σκευών ίδιας διαμέτρου με τις εστίες της κουζίνας, για μικρότερες απώλειες θερμότητας.

- όχι στη χρήση μεγαλύτερης ποσότητας νερού για βράσιμο από αυτήν που πραγματικά χρειάζεται.

- κλείσιμο της εστίας ή του φούρνου της κουζίνας λίγο πριν να τελειώσει το μαγείρεμα για την πλήρη εκμετάλλευση της παραγόμενης θερμότητας.

- χρήση χυτρών ταχύτητας προκειμένου να εξοικονομηθεί ηλεκτρική ενέργεια (έως 60%) και χρόνος (έως 80%).

- ελαχιστοποίηση του άσκοπου ανοίγματος της πόρτας του φούρνου για μικρότερες απώλειες θερμότητας.

- χρήση ζεστού αέρα στον φούρνο αντί για από προθέρμανση.

Τμήμα Περιβάλλοντος και Μεταφορών, Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών και Εξοικονόμησης Ενέργειας (ΚΑΠΕ)

Το Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών και Εξοικονόμησης Ενέργειας (ΚΑΠΕ) είναι ο εθνικός φορέας για την προώθηση των Ανανεώσιμων Πηγών, της Ορθολογικής Χρήσης και της Εξοικονόμησης Ενέργειας. Στο σύγχρονο ενεργειακό τοπίο το ΚΑΠΕ δραστηριοποιείται δυναμικά, στο πλαίσιο της εθνικής και κοινοτικής πολιτικής και νομοθεσίας, για την προστασία του περιβάλλοντος και την αειφόρο ανάπτυξη. Στην πρωτοπορία των τεχνολογικών εξελίξεων υλοποιεί καινοτόμα έργα και σημαντικές δράσεις για την διάδοση και εδραίωση των νέων ενεργειακών τεχνολογιών.

www.cres.gr/kape

Άρθρο από το Τμήμα Περιβάλλοντος και Μεταφορών του Κέντρου Ανανεώσιμων Πηγών και Εξοικονόμησης Ενέργειας