Έτσι το σπίτι σου θα είναι ενεργειακό & σύγχρονο!

Τα δομικά υλικά παίζουν πολύ σημαντικό ρόλο στην ενεργειακή κατανάλωση ενός κτιρίου (κυρίως αυτά που χρησιμοποιούνται για την κατασκευή του εξωτερικού κελύφους του κτιρίου) ενώ μπορούν και να επηρεάσουν σε μεγάλο βαθμό την ενεργειακή του κατάταξη.

Θα μπορούσαμε, ανάλογα με τη μεθοδολογία κατασκευής, να κατατάξουμε τις εξωτερικές τοιχοποιίες σε τρεις γενικές κατηγορίες: τις ελαφρές, τις μέσες (ή σύμμικτες) και τις βαριές τοιχοποιίες. Και στις τρεις περιπτώσεις, τα υλικά με τον χαμηλότερο συντελεστής θερμοπερατότητας (δηλαδή τον συντελεστή που δηλώνει το πόσο ξεγλιστρά η θερμότητα) είναι αυτά που καθορίζουν σε ποσοστό έως και 60% την συνολική ενεργειακή συμπεριφορά του κτιρίου. Αυτά τα δομικά υλικά καθιερώθηκε εδώ και πέντε δεκαετίες να ονομάζονται μονωτικά υλικά. Η εξέλιξη τους συνεχίζεται εντυπωσιακά και στις μέρες μας.

Η συνήθης τοποθέτηση του μονωτικού υλικού στο κέλυφος του κτιρίου είναι στην εξωτερική πλευρά της τοιχοποιίας. Με αυτόν τον τρόπο το κτίριο «θωρακίζεται» από την επιρροή των εξωτερικών συνθηκών, ενώ παράλληλα μειώνονται οι πιθανότητες εμφάνισης υγρασίας και μούχλας.

Η συμμετοχή των δομικών υλικών στην κατασκευή ενός κτιρίου σχεδόν μηδενικής ενεργειακής κατανάλωσης είναι καθοριστική και προκύπτει από την σωστή προσομοίωση του κτιρίου. Ένα νέου τύπου τούβλο, μια αυξημένη μόνωση, ένα καλύτερης ποιότητας κούφωμα, ένας ενεργειακός υαλοπίνακας, ένας συνδυασμός τελικά αυτών και άλλων υλικών και συστημάτων, μπορούν να οδηγήσουν στο Σχεδόν Μηδενικής Ενεργειακής Κατανάλωσης Κτίριο (ΣΜΕΚ). 

Τι σημαίνει αυτό με απλά λόγια;
Ότι το κτίριο του μέλλοντος – κι όταν λέμε μέλλοντος, εννοούμε το κτίριο που μπορούμε και πρέπει να σχεδιάζουμε σήμερα – στην Ελλάδα δεν πρέπει να έχει καμιά ανάγκη θέρμανσης. Θα πρέπει απλά να εκμεταλλεύεται τα εσωτερικά του κέρδη στο μέγιστο βαθμό, τον ήλιο που έχουμε πλούσιο καθώς και ότι «ενέργεια από ΑΠΕ μπορεί να παραχθεί εντός η πλησίον αυτού». Παράλληλα αυτό το κτίριο πρέπει να έχει την ελάχιστη δυνατή ανάγκη ψύξης, μέσα από σωστό βιοκλιματικό σχεδιασμό, την σκίαση και την εκμετάλλευση της θερμικής μάζας, όπου αυτή απαιτείται. 

Στα πλαίσια αυτά η επιλογή των κατάλληλων δομικών υλικών βάσει των προδιαγραφών που απαιτούνται για ένα κτίριο ΣΜΕΚ είναι ο πιο καθοριστικός παράγοντας για την επίτευξη του στόχου. Η αγορά είναι πλήρης και εξελίσσεται συνέχεια, η τεχνογνωσία υπάρχει και διαδίδεται. Το ζητούμενο είναι να γίνει κοινή αντίληψη ότι η εξοικονόμηση ενέργειας είναι μονόδρομος γιατί απλά είναι ο μόνος τρόπος να μπορέσουμε να σταματήσουμε την καταστροφή του περιβάλλοντος αλλά και, ταυτόχρονα, να κρατήσουμε χρήματα στην τσέπη μας, σήμερα που τα έχουμε περισσότερη ανάγκη. 

Η Ευρωπαϊκή Οδηγία 89/106/ΕΟΚ (CPD), η οποία ενσωματώθηκε στην ελληνική νομοθεσία με το Π.Δ. 334/94 ΦΕΚ 176/Α/25.10.1994, αφορά στη συμμόρφωση των προϊόντων του τομέα δομικών κατασκευών (Δομικά Υλικά) και την χρήση σήματος "CE". Ο όρος Δομικά Υλικά περιλαμβάνει τα προϊόντα που κατασκευάζονται για να ενσωματωθούν σε δομικά έργα εν γένει, που καλύπτουν τόσο τα κτίρια όσο και τα έργα πολιτικού μηχανικού. Με βάση αυτήν την Οδηγία, εκδίδονται Ευρωπαϊκά Πρότυπα με σκοπό την συμμόρφωση, ως προς τις καθοριζόμενες από αυτά απαιτήσεις, των εκάστοτε ομάδων ή μεμονωμένων προϊόντων.

Γενικές απαιτήσεις για τη σήμανση CE:

1.Μηχανική αντοχή και ευστάθεια

2.Πυρασφάλεια
3.Υγιεινή, υγεία και περιβάλλον
4.Ασφάλεια και προσβασιμότητα χρήσης
5.Προστασία κατά του θορύβου
6.Εξοικονόμηση ενέργειας και διατήρηση της θερμότητας
7.Βιώσιμη χρήση των φυσικών πόρων (νέα απαίτηση)

Για πολλά δομικά υλικά (όπως π.χ. διπλοί πολλαπλοί μονωτικοί υαλοπίνακες, ρολά, γκαραζόπορτες και άλλα), υπάρχουν τα αντίστοιχα εναρμονισμένα πρότυπα (ΕΝ) και οι προθεσμίες τους για να σημανθούν με CE έχουν λήξει προ πολλού. Στην Ελλάδα όμως, δυστυχώς, υπάρχει μια αδράνεια σε αυτό το θέμα (όπως και σε πολλά άλλα), που συντηρείται από την έλλειψη πληροφόρησης και οργάνωσης.

Έτσι, η σήμανση "CE" υποδηλώνει ότι το προϊόν πληροί αυτές τις συγκεκριμένες απαιτήσεις και αποτελεί για τις εταιρίες απαραίτητη προϋπόθεση για να επιτραπεί η χρήση των προϊόντων αυτών στην ευρωπαϊκή αγορά, χωρίς προσαρμογή ή επανέλεγχο των προϊόντων τους.

Η μόνη ευθύνη των χρηστών στην προκειμένη περίπτωση είναι να απευθύνονται σε εξειδικευμένους μηχανικούς ενεργειακούς συμβούλους και όχι σε τεχνίτες και πωλητές προϊόντων. Εδώ ας κάνουμε μία παρένθεση: Στην Ελλάδα έχουμε αποκτήσει τα τελευταία χρόνια μια κακή νοοτροπία, θεωρούμε πως ο κάθε είδους τεχνίτης ξέρει καλύτερα την κατασκευή από τον όποιο μηχανικό. Σε αυτό ο τελευταίος που έχει ευθύνη είναι ο χρήστης.
Φταίει το γεγονός ότι οι εμπορικές εταιρείες διευκολύνονται να προωθούν τα προϊόντα τους μέσω των τεχνιτών, οι οποίοι φυσικά προτείνουν τα προϊόντα που ξέρουν και έχουν δουλέψει. Ένας τεχνίτης μόνωσης παραδείγματος χάρη, πρώην σοβατζής συνήθως, ξέρει να τοποθετεί με ένα συγκεκριμένο τρόπο μόνωση, έτσι όπως τον εκπαίδευσε η εμπορική εταιρεία, αλλά φυσικά δεν γνωρίζει να χρησιμοποιήσει άλλο υλικό, ούτε μπορεί να ξέρει τη σχέση ενεργειακής απόδοσης της εξωτερικής θερμοπρόσοψης και του  κουφώματος.
 
Εσύ τι υλικά διαλέγεις για το σπίτι σου;
Το δικό σου σπίτι πόση ενέργεια καταναλώνει λόγω των παλιών δομικών υλικών;