Το Βραβείο Νόμπελ Φυσικής στους εφευρέτες των μπλε LEDs

Τη δεκαετία του 50 εφευρέθηκαν οι πρώτοι κόκκινοι λαμπτήρες LED. Μέχρι τη δεκαετία του 60 κυκλοφόρησαν τα πράσινα, τα υπέρυθρα και τα λέιζερ LED. Τρεις Γιαπωνέζοι επιστήμονες κατάφεραν φέτος να κατασκευάσουν τα μπλε και τιμήθηκαν γι αυτό με το βραβείο Νόμπελ!

Tweet

Οι Ιάπωνες Isamu Akasaki και Hiroshi Amano από το Πανεπιστήμιο της Ναγκόγια, και ο Shuji Nakamura που εργάζεται στην εταιρεία Nichia Chemicals στην Τοκουσίμα, βρήκαν επιτέλους το κλειδί του σύγχρονου, ενεργειακά αποδοτικού φωτισμού. Για την ακρίβεια, τα μπλε φώτα LED είχαν εφευρεθεί τη δεκαετία του 80, αλλά εμπόδια χημικής φύσεως απέτρεπαν την πρακτική χρήση τους σε λαμπτήρες. Ο “χαμένος κρίκος” στην αλυσίδα της τεχνολογίας του φωτισμού διέφευγε από τους επιστήμονες για 30 ολόκληρα χρόνια.

Γιατί όμως χρειαζόμαστε τα φώτα LED και σε μπλε χρώμα; Σίγουρα όχι επειδή δε μας είναι αρκετά τα κόκκινα και τα πράσινα! Το μπλε φως απαιτείται για τη δημιουργία του καθαρού λευκού φωτός, είτε σε συνεργασία με το κόκκινο και το πράσινο LED, είτε λάμποντας διαμέσου φωσφόρου που δημιουργεί κόκκινο και πράσινο φως. Το λευκό φως με τη σειρά του το χρειαζόμαστε για την πρακτική του εφαρμογή, καθώς τα χρωματιστά λαμπάκια δεν προσφέρουν αρκετή φωτεινότητα ώστε να χρησιμοποιούνται ευρέως.

Παρά τις δοκιμές από τα τέλη της δεκαετίας του 1950, η εύρεση του σωστού υλικού για τη λύση του παζλ, διέφευγε από τους επιστήμονες. Οι Akasaki, Amano και Nakamur, δουλεύουν πάνω στο πρόβλημα από τη δεκαετία του 80. Τελικά το κλειδί ήταν το νιτρίδιο του γαλλίου, το οποίο θεωρητικά μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να δημιουργήσει μπλε λαμπτήρα LED, αλλά στην πράξη η ουσία αποδεικνυόταν “μη συνεργάσιμη”. Οι μεταλλικοί κρύσταλλοι που χρησιμοποιούνταν έπρεπε να είναι εξαιρετικά υψηλής ποιότητας, ενώ το κράμα ήταν πολύ επιρρεπές σε δηλητηρίαση από υδρογόνο. Το αποτέλεσμα των δοκιμών ήταν πως στάθηκε αδύνατο να φτιαχτούν πλευρές p επαρκούς καθαρότητας, ενώ η χρήση των δεσμών ηλεκτρονίων για να φτιαχτούν οι δίοδοι ήταν δύσκολη και δαπανηρή.

Οι τρεις επιστήμονες που τα κατάφεραν θα βραβευτούν σε ειδική τελετή στη Στοκχόλμη.